Voordat munten in Europa hun intrede hadden gedaan, werden er al voorwerpen van edelmetalen gebruikt als betaalmiddel. Dat stellen onderzoekers van de Universiteit van Leiden, na een onderzoek waarbij meer dan 5.000 verschillende bronzen objecten bestudeerd zijn uit de periode 2150 - 1700 v.Chr.

Het is moeilijk om vast te stellen of objecten in de bronstijd gebruikt werden als betaalmiddel, aangezien men indertijd niet de precieze weeg- en meetinstrumenten had om op een nauwkeurige manier uniforme objecten te maken (zoals munten van eenzelfde grootte). Waarschijnlijk was men voor het wegen van objecten afhankelijk van de eigen zintuigen. Nu is de mens niet een heel precies meetinstrument: als de gewichten van twee objecten dicht genoeg bij elkaar liggen, dan kan een mens het verschil al gauw niet meer voelen.

Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine, meer weten over dit prachtige magazine? Klik hier!

Een gemiddeld gewicht

Gebaseerd op dit bovengenoemde principe hebben Maikel H. G. Kuijpers en Cătălin N. Popa in totaal meer dan 5.000 verschillende bronzen ringen, ribben en bijlen onderzocht. Deze objecten zijn afkomstig van meer dan honderd verschillende archeologische vondsten door heel Europa. Wat bleek: bij 70% van de ringen is er met de hand geen onderscheid te maken tussen hun gewicht, dat gemiddeld rond de 195 gram ligt. Bij de ribben lag dit percentage lager, slechts 44%. Maar na deze verzameling ribben weer onder te verdelen in twee subgroepen: lichtere en zwaardere ribben, werd bij de zwaardere ribben een percentage bereikt van 71% met een gemiddeld gewicht van 186 gram.

De ‘gouden standaard’ van de bronstijd

De auteurs claimen dat er geen twijfel mogelijk is dat in ieder geval de ringen en ribben gebruikt werden als een ‘voorloper’ van geld. Zo zou er een soort bronstijd-standaardgewicht hebben bestaan van rond de 195 gram, dat gebruikt werd om het bronzen ‘geld’ mee te maken. Deze hypothese wordt versterkt door het feit dat de ringen en ribben vaak in grote getalen bij elkaar gevonden zijn, terwijl deze objecten niet een direct aanwijsbaar praktisch nut hebben.

Bron: Plos One.

Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine, meer weten over dit prachtige magazine? Klik hier!