(a-b) blootliggende stenen van de prehistorische zeedijk aan de vloedlijn.
(c) houten palen in de zeebodem.
(d) stenen vuistbijl.
(e) in situ stenen kom van zandsteen.
(f) in situ basalten maalsteen (schaal = 20cm);
(g) grafvondst 1.
(h) een mogelijk steenkist-graf
(Schaal = 20cm).
(i) in situ gewei van een hert uit Mesopotamië: Dama dama mesopotamica.
Foto's: E. Galili, uitzondering: Fig 3G: V. Eshed
De eerste dijken werden aan de Middellandse Zee gebouwd
De eerste dijken werden gebouwd door kustbewoners langs de Middellandse Zee. Een team van Australische en Israëlische archeologen ontdekte bij opgravingen langs de kust ten zuiden van Haifa dat de bewoners van de kuststrook al 7000 jaar geleden probeerden overstromingen te voorkomen.
De archeologen onderzochten neolitische nederzettingen die daar 7000 jaar geleden aan de kust gebouwd werden. Daarbij ontdekten ze de resten van een zeewering. De oudste zeewering die tot nu toe bekend is. Het onderzoek werd gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift PLOS ONE.
Honderd meter zeedijk
De prehistorische dijk was zo’n honderd meter lang bestond uit stenen die waarschijnlijk in een dichtbij gelegen rivierbedding werden verzameld. De dijk moest de nederzetting beschermen tegen een stijgende zeespiegel. Maar dat is niet gelukt. Hoewel de dijk volgens de archeologen het zeewater toch een tijdje buiten heeft gehouden, kregen de bewoners van de nederzetting toch last van natte voeten en moesten hun huizen verlaten.
Dijk overstroomde door zeespiegelstijging
De zeespiegelstijging waar deze vroege kustbewoners mee te maken kregen, werd waarschijnlijk veroorzaakt door smeltende gletsjers aan het einde van de laatste ijstijden. Die zeespiegelstijging ging rap, in een mensenleven steeg het waterpeil al met zo’n 20 centimeter, tot zo’n 17 centimeter per eeuw. Snel genoeg om merkbaar te zijn voor oplettende bewoners. En daardoor zagen de bewoners van de kuststrook zich genoodzaakt om werk te maken van de kustbescherming.
Relevante vragen
De ontdekking is volgens de archeologen om meerdere reden bijzonder. Niet alleen geeft de ontdekking van de oudste dijk ter wereld een bijzondere inkijk in de geschiedenis van de strijd tussen mens en water, de ontdekking leert ons ook iets over menselijk gedrag in dergelijke situaties. De kustbewoners in het huidige Israël bleven lang vasthouden aan hun woonplaats, en spanden zich in om die woonplaats zo lang mogelijk te beschermen, met alle technische middelen die ze tot hun beschikking hadden. En daarin zien de archeologen een mogelijke les voor de huidge tijd. “Vragen over de besluitvorming, innovatie, menselijke veerkracht en het besluit om een nederzetting te verlaten, zijn nog altijd relevant”, aldus de onderzoekers.
