Berkenschorsbrief

De brief en de diepte waarop hij gevonden werd.

Archeologisch Instituut van de Russische Academie van Wetenschappen

12de eeuwse berkenschors-brief ontdekt in Rusland

In de stad Veliki Novgorod in het noordwesten van Rusland hebben archeologen een brief gevonden, geschreven op berkenschors. De brief werd ontdekt tijdens de opgraving van een landgoed, waarvan delen tussen de 12de en de 15de eeuw gebouwd zijn. De brief is een nieuwe aanwinst voor de collectie van honderden beschreven berkenschorsbrieven uit de 11de tot 15de eeuw, die eerder al in Novgorod ontdekt werden.

Geschiedenis Novgorod

Veliki Novgorod (kortweg Novgorod) werd gesticht rond de 10de eeuw na Christus, waarmee deze plaats een van de oudste steden van Noordwest-Rusland is. De stad lag op een belangrijke route tussen Scandinavië en Griekenland, waarlangs veel Scandinaviërs reisden om zich aan te sluiten bij de Varangiaanse Garde van de Byzantijnse keizer. In 1136 splitste Novgorod zich af van het Kievse Rijk, waarna het tot 1478 als hoofdstad van de onafhankelijke Republiek Novgorod diende. Op zijn hoogtepunt in de 14e eeuw had de stad naar schatting 400.000 inwoners.


Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine. Meer weten over dit prachtige magazine? Ja graag!


Republiek Novgorod

Grondbezit van de Republiek Novgorod rond 1400

Gabagool via Wikimedia Commons.



Wat is er gevonden?

Archeologen van de Russische Academie van Wetenschappen vonden tijdens hun opgraving restanten van een landgoed, waarvan de eerste delen in de 12de eeuw gebouwd werden en de laatste in de 15de. Hier ontdekten ze onder andere houten borden, schoenen en potscherven, evenals loden zegels uit de 13de eeuw met afbeeldingen van Johannes de Evangelist en Lazarus. De meest interessante ontdekking deden de archeologen echter pas toen ze de oudste grondlaag van het landgoed bereikten, op 8 meter diepte. Hier werd namelijk de 12de eeuwse berkenschorsbrief ontdekt. De auteur van de brief vraagt iemand genaamd Dobrosh naar een bedrag dat nog betaald moet worden, voor de uitvoering van administratief werk.

Zegels

De helft van de zegel met Johannes de Evangelist (links) en de zegel met Lazarus (rechts)

Archeologisch Instituut van de Russische Academie van Wetenschappen




Brieven uit Novgorod

De eerste berkenschorsbrief van Novgorod werd gevonden in 1951 door archeologen van de Sovjet-Unie. Al snel volgde de ontdekking van tientallen andere brieven. Vanwege de grote hoeveelheid water in de kleibodem rondom Novgorod, is de bodem zuurstofarm, waardoor het beschreven berkenschors al die eeuwen goed bewaard is gebleven. De schors werd beschreven met metalen of botten stylussen. Aangezien er veel berken in de regio groeide, was het een goedkoop alternatief op het veel duurdere perkament.

Berkenschorsbrief

Berkenschorsbrief nr. 497 (1340 - 1390)

Publiek domein.



Het zijn brieven over uiteenlopende onderwerpen, opgesteld tussen de 11de en 15de eeuw door mensen met allerlei verschillende achtergronden. De brieven zijn geschreven in het Oudnovgorods, een dialect van het Oudrussisch. Wellicht de meest bekende auteur van de berkenschorsbrieven is een jongen genaamd Onfim, die leefde ergens tussen 1220 en 1260. Van deze jongen zijn zeventien stukken berkenschors teruggevonden, beschreven met huiswerkoefeningen en kindertekeningen. Waarschijnlijk was Onfim 6 of 7 jaar oud, op het moment dat hij zijn huiswerk en de tekeningen maakte.

Onfim

Brief nr. 202 (1220 - 1260), met huiswerk en tekeningen van Onfim

Publiek domein.



Grotere geletterdheid dan gedacht

Deze brieven hebben historici een inkijk gegeven in het dagelijks leven van middeleeuws Novgorod. Ook zijn eerdere ideeën over de geletterdheid van de bevolking van Novgorod uitgedaagd. De brieven zijn namelijk afkomstig van zowel mannen als vrouwen van alle leeftijden, en met een uiteenlopende sociale status. Het lijkt erop dat hier dus meer mensen konden leven en schrijven dan voorheen aangenomen.

Bronnen: Russische Academie van Wetenschappen, Wikipedia.


Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine. Meer weten over dit prachtige magazine? Ja graag!


Meer lezen