Keltische kruizen
Pixabay
Wie waren de Kelten?
De Kelten waren meerdere volken en stammen die Keltische talen spraken, zoals de Galliërs, de Ieren en de Britten. Ze bewoonden vanaf de zevende eeuw voor Christus grote gebieden in Europa en waren zeer bekwaam in de bouwkunst en smeedkunst. Wie waren de Kelten?
Ontstaan
Het is niet bekend waar de Kelten oorspronkelijk vandaan komen. Maar vanaf de zevende eeuw v.Chr. verspreidden ze zich vanuit het gebied ten noorden van de Alpen over heel Europa. De stammen konden onderling sterk van elkaar verschillen en zelfs tegen elkaar ten strijde trekken. Mede daarom hebben de Kelten nooit een eigen rijk met een koning of keizer gehad. Deze stammen en volken bestreken op hun hoogtepunt (in de vierde eeuw v.Chr.) echter wel grote gebieden in Europa. Zo vestigden de Kelten zich onder meer in de Lage Landen onder de Rijn, evenals delen van het hedendaagse Frankrijk, Spanje, Italië, Zwitserland, Oostenrijk en de Britse eilanden. In Limburg en Noord-Brabant leefden Gallische Kelten. Daarvan zijn zilveren munten uit 50-20 v.Chr. gevonden.
Religie
De Kelten hadden een polytheïstische religie, met honderden verschillende goden. Hun belangrijkste god was Daghdha, die voor de oogst maar ook overwinningen in de strijd zorgde. Verder had ieder Keltisch volk eigen goden, zoals Toutatis en Belenos. Daarbij lag een sterke nadruk op de natuur. De Kelten vereerden waterbronnen, heuveltoppen en bomen. Maar ook aan hun voorouders werd geofferd. Dit werd gedaan door de priesters, sommigen van de druïdes. De Kelten geloofden dat geesten tijdens hun nieuwjaarsfeest Samhain met mensen in contact kwamen. Uit Samhain is later Halloween voortgekomen. Doordat de Kelten zich in de eerste eeuwen n.Chr. bekeerden tot het christendom, is de Keltische religie langzaamaan uitgestorven.
Samenleving
De Keltische samenleving was opgebouwd uit edelen, druïden, arbeiders en slaven. Keltische volken hadden in een latere periode ook koningen, zoals Ambiorix van de Eburonen (?-53 v.Chr.). De druïden stonden hoog in aanzien. Zij konden priesters zijn, anderen waren rechter, leraar of politiek adviseur. De arbeiders bewerkten het land, fokten dieren, dreven handel en hadden allerlei ambachtelijke taken. Opmerkelijk is dat de vrouw gelijk stond aan de man en hetzelfde respect kreeg. Ook vrouwen pakten de wapens op in de strijd, mocht dit nodig zijn.
Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine, meer weten over dit prachtige magazine? Klik hier!
Bouwkunst
De Kelten bouwden houten forten op heuvels met greppels eromheen. Binnen deze heuvelforten waren hun huizen beschermd tegen vijanden. Ze bouwden hun huizen van natuursteen en als dat niet voorhanden was gebruikten ze leem. Het uiterlijk van de huizen verschilde per gebied. Van de Kelten in Schotland zijn bijvoorbeeld de brochs kenmerkend. Dat zijn stenen torens. Maar ook crannógs, eilanden van hout die steunden op palen.
In hun smeedkunst waren de Kelten hun tijd ver vooruit. De Grieken en Romeinen schreven vol ontzag over hun kunde. Ze maakten prachtige sieraden en voorzagen hun van wapens gedetailleerde decoraties.
Krijgers
De Kelten staan bekend als een krijgersvolk. Andere volken zagen de Vikingen als afschrikwekkende tegenstanders. Met hun strijdlust vormden ze ook een bedreiging voor de Romeinen. In 390 v.Chr. plunderden ze zelfs Rome. De Romeinen waren in hun schrijven onder de indruk van het uiterlijk van de Kelten. De strijders waren gespierd, met wilde kapsels en geverfde lichamen.
Ondergang
Ondanks deze triomf, kregen de Romeinen in de loop der eeuwen echter de overhand. Op het vasteland van Europa onderwierpen ze de Kelten in de Gallische Oorlog (50-58 v.Chr.). Geleidelijk aan namen de Kelten de Romeinse cultuur en taal over. Ze waren uiteindelijk zo geromaniseerd, dat hun eigen cultuur verdween.
De Kelten op de Britse eilanden bleven echter nog een eeuw vrij van de Romeinse veroveraars. Maar de Romeinen onderwierpen ook deze stammen 61 n.Chr. Later, tijdens de Grote Volksverhuizing (4e-6e eeuw) werden de Kelten verdreven naar afgelegen streken, zoals Wales en de Schotse Hooglanden, waar ze eeuwenlang hun eigen taal bleven gebruiken. Hierdoor worden er tegenwoordig nog verschillende Keltische talen gesproken, zoals het Welsch en het Iers.
Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine, meer weten over dit prachtige magazine? Klik hier!
