Wie roeide de omnivoren in Afrika uit?
Mensen zijn de afgelopen millennia de oorzaak geweest van het uitsterven van duizenden diersoorten. Maar wanneer de grote impact van de mens begon, is onduidelijk. Was het de Homo erectus of zijn voorouder: de Australopithecus.
Wetenschappers denken al een lange tijd dat veel Afrikaanse carnivoren 1,5 miljoen jaar geleden zijn uitgestorven. Zij gaven de schuld aan de Homo erectus, die te veel gejaagd zou hebben met de nieuwe stenen werktuigen. Toen de menselijke voorouders 2,5 miljoen jaar geleden begonnen met de zoektocht naar vlees op de open vlaktes van Afrika, doden zij veel meer dieren dan noodzakelijk. Binnen twee miljoen jaar waren de meeste grote carnivoren uit de regio, waaronder de sabeltandtijgers en de reuzenotters, dan ook uitgestorven.
Een andere groep wetenschappers denkt dat er voor die tijd genoeg Hominini waren om een bedreiging te vormen voor de carnivoren die leefden in Afrika. Hominini is de geslachtengroep waar Homo (Australopithecus) en Pan (chimpansee en bonobo) onder vallen.
Op zoek naar de oorzaak
Lars Werdelin van het Zweedse Nationaal Historisch Museum in Stockholm, besloot te onderzoeken wanneer het aantal carnivoren begon af te nemen en welke diersoorten er uitstierven.
Hij begon met het bestuderen van kaken, tanden, schedels en andere lichaamsdelen van grote en kleine carnivoren. Deze kenmerken tonen de basis van het dieet van het dier en de plaats die zij innamen in een groep van carnivoren – een aanpak die ecologische analyse wordt genoemd. Zo hebben vleeseters snijtanden, terwijl planteneters beschikken over plettende tanden.
Verstoring door de mens
Na het onderzoeken van 78 soorten carnivoren, die leefden tussen 3,5 miljoen en 1,5 miljoen jaar geleden, kwam Werdelin tot de conclusie dat 29 grote carnivoorsoorten waren uitgestorven. Bovendien begon het grote uitsterven lang voordat de Homo erectus 1,9 miljoen jaar geleden opdook.
Ook kwam hij er achter dat de groepen carnivoren die leefden tussen 2,5 
miljoen en 2 miljoen jaar geleden een veel breder voedselpatroon hadden. Vanaf 1,5 miljoen jaar geleden leefden er alleen nog maar hypercarnivoren,zoals leeuwen en leeuwpaarden, die alleen vlees aten. Zij overleefden, terwijl omnivoren met een breder voedselpatroon uitstierven. “Ik was er zelf ook verbaasd over,” aldus Werdelin.
De omnivoren die uitstierven moesten concurreren met de Hominini. Mogelijk waren de Hominini in staat de omnivoren te verjagen door stenen naar ze te gooien. Dit resultaat wekt de suggestie op dat ook deze voorouders van de mens al goed waren in het verstoren van de omgeving.
Bron: Science Mag
