De naam van Alexander de Grote roept beelden op van onoverwinnelijke legers, gigantische rijken en een erfenis die de wereld veranderde. Toch is het lot van zijn lichaam een van de meest fascinerende en onopgeloste raadsels uit de geschiedenis. Ondanks eeuwen van speurwerk en archeologische opgravingen blijft de laatste rustplaats van de grootste veroveraar aller tijden een mysterie.

Toen Alexander de Grote in 323 voor Christus op 32-jarige leeftijd stierf in Babylon, was zijn dood net zo spectaculair als zijn leven. Zijn generaals waren het oneens over zijn begraafplaats. Uiteindelijk begon een indrukwekkende rouwstoet aan de lange reis naar Macedonië. Maar de geschiedenis nam een andere wending. Zijn generaal Ptolemaeus I Soter kaapte de stoet en bracht het lichaam naar Egypte. De eerste rustplaats was in Memphis, maar later werd Alexander verplaatst naar een nog grandiozere tombe in de stad die hij zelf had gesticht: Alexandrië.

Van glorie naar de vergetelheid

In Alexandrië werd het graf van Alexander de Grote een bedevaartsoord. Bekend als de Sema, een tempelachtig mausoleum in het hart van de stad, werd het door talloze bezoekers bezocht. De Romeinse keizer Augustus bezocht het graf en bracht er hulde, en later kwamen ook Julius Caesar en Caligula langs. De graftombe was zo iconisch dat de locatie eeuwenlang in talloze historische geschriften werd vermeld.

Tussen de 3e en 4e eeuw na Christus verdween het spoor. Er zijn aanwijzingen dat het graf in de loop der tijd in verval raakte, misschien door aardbevingen, overstromingen, of door religieus geweld in de late oudheid. Toen het christendom de dominante religie werd in het Romeinse Rijk, werden veel heidense monumenten vernietigd of genegeerd. De laatste betrouwbare bronnen die de Sema beschrijven dateren van rond 400 n.Chr., waarna het stil wordt. Het graf van de grootste held uit de oudheid leek van de aardbodem verdwenen.

De onstuitbare zoektocht

Sinds de 19e eeuw hebben archeologen en historici hun krachten gebundeld om dit legendarische graf te vinden. De zoektocht richtte zich voornamelijk op Alexandrië, de laatst bekende locatie. Met de moderne stad bovenop de oude Romeinse en Griekse lagen, is het zoeken een gigantische uitdaging. De wijk Kom el-Dikka, waar een oud keizerlijk kwartier is gevonden, wordt vaak genoemd als een mogelijke plek.

Toch zijn er ook andere theorieën:

• De Oase van Siwa: Sommigen geloven dat Alexanders lichaam nooit naar Alexandrië is gebracht en in plaats daarvan begraven is in de Siwa-oase in Egypte, waar hij het orakel bezocht.
• Venetië: Een controversiële theorie beweert dat het lichaam van Alexander in de 9e eeuw naar Venetië is gebracht door handelaars. Zij identificeerden het als het lichaam van de heilige Marcus, de patroonheilige van Venetië.

Hoewel er talloze claims en theorieën zijn, is geen enkel bewijs tot nu toe overtuigend gebleken.

Waarom het mysterie zo belangrijk is

Het vinden van het graf van Alexander de Grote zou een van de grootste archeologische vondsten aller tijden zijn. Het zou niet alleen de overblijfselen van een van de meest invloedrijke figuren uit de geschiedenis onthullen, maar ook een ongeëvenaarde blik werpen op de begrafenisrituelen en de Grieks-Egyptische cultuur van die tijd.

Voor nu blijft het graf van Alexander de Grote een fascinerend mysterie. En misschien is dat precies zoals het hoort. De legende van de verdwenen rustplaats houdt de mythe van de man die onsterfelijkheid zocht, levend. De onophoudelijke zoektocht en de vele theorieën bewijzen dat Alexander, zelfs in zijn dood, de wereld nog steeds in zijn greep heeft