De Kronentor die toegang geeft tot het Zwinger is -letterlijk- de kroon op het werk van architect Matthäus Daniel Pöppelmann en meesterbeeldhouwer
Marcel Quietzsch
In het Zwingerpaleis in Dresden komt het verleden tot leven
Voor geschiedenisliefhebbers is het in Dresden goed toeven. Niet alleen tref je in de Saksische hoofdstad tal van historische monumenten aan, maar dit ‘Florence aan de Elbe’ bevat ook nog eens een overdaad aan gebouwen in barokke bouwstijl. Met als absolute hoogtepunt het Zwinger. Dit paleis werd eeuwen geleden gebouwd om de rijkdom van de Saksische vorsten aan de buitenwereld laten zien, met zijn uitgestrekte paleistuin, uitbundig versierde gevels en bijzondere kunstcollecties. En tegenwoordig kunnen bezoekers deze vorstelijke grandeur nog steeds ervaren, dankzij de moderne presentatietechnieken van de Zwinger Xperience!
Paleis van de Keurvorst
De grandeur van het Zwinger is niet toevallig. Het paleis werd aan het begin van de achttiende eeuw gebouwd in opdracht van August de Sterke (1670-1733), de keurvorst van Saksen. August had het einde van de zeventiende eeuw een reis door Europa gemaakt en had daarbij ook de extravagante paleizen van Lodewijk XIV in Versailles bezocht. De keurvorst, die tijdens die reis ook nog eens koning van Polen werd, besloot dat hij ook zo’n paleis wilde om zijn nieuwverworven macht uit te stralen. In 1710 begon de bouw van het Zwinger en het duurde maar liefst achttien jaar voordat het paleis helemaal af was.
Overal versieringen
Wie vandaag de dag het paleis betreedt, kan wel raden waarom de bouw zo lang duurde. Onder leiding van architect Matthäus Daniel Pöppelmann en meesterbeeldhouwer Balthasar Permoser werd het paleis een schoolvoorbeeld van de late barok. Bijna alles is versierd met talloze beeldhouwwerken en reliëfs. Atlasfiguren dragen de plafonds van de paviljoens in de muren, boven de poorten zijn de wapenschilden van Augusts gebieden uitgehouwen, de balkons staan vol standbeelden en in de tuinen klatert het water van de fonteinen. Alles moest de grandeur van Augusts rijk uitstralen zodat zijn hoge gasten vanaf het moment dat ze het paleis betraden onder de indruk zouden zijn.
Na de dood van Augustus werd het Zwinger vooral voor tentoonstellingen gebruikt, die bezoekers vanuit heel Europa aantrokken. Tijdens de Tweede Wereldoorlog richtten luchtbombardementen ernstige schade aan het paleis, maar na 1945 werd het complex gelukkig snel herbouwd. Tegenwoordig is het Zwinger een van de belangrijkste bezienswaardigheden van Dresden.
Met de Zwinger Xperience maak je een heuse reis door de tijd.
Thomas Schlorke
Terug in de tijd met de Zwinger Xperience
Het klinkt misschien als een vreemde combinatie: geschiedenis en de moderne techniek. Toch is dit precies wat je van de Zwinger Xperience kunt verwachten. Deze Xperience is in de zomer van 2021 geopend en is te vinden in Franse Paviljoen van het paleis. Met behulp van de modernste presentatietechnieken kun je hier een virtuele tijdreis maken. In vijf verschillende werelden ervaar je zo alle facetten van het Zwinger, vanaf de achttiende eeuw tot het heden. Met een virtual reality-bril bevind je je opeens middenin historische festivals of parades. Zo ervaar je niet alleen de vorstelijke grandeur van heel dichtbij, maar kan je ook met eigen ogen zien wat de oorspronkelijke bedoeling van het Zwinger was.
De oude meesters
Niet alleen de buitenmuren van het Zwinger zijn een toonbeeld van pracht en praal. Ook binnen het gebouw wacht er een enorme culturele rijkdom op je. De Saksische vorsten waren namelijk ook fanatieke kunstverzamelaars, die hun vele aanwinsten in het paleis onderbrachten. Deze collectie bevatte ook werken van oude meesters, zoals de schilderijen van Rembrandt en de beroemde Sixtijnse Madonna van Rafaël. Vandaag de dag kunnen bezoekers deze kunstschatten nog steeds bewonderen, in de Galerie Alte Meister in het Zwinger.
Het schilderij 'Het Meisje met brief bij open venster' van Vermeer is in het Zwinger weer in oude staat te zien.
Sachsen Tourismus
Een van de meest bijzondere meesterwerken hier is ‘Het Meisje met brief bij open venster’ van de bekende Nederlandse schilder Vermeer. Dit schilderij bleek namelijk een onverwachte erotische kant te hebben. In de zeventiende eeuw zag men dit echter als ongepast, waardoor hier overheen is geschilderd. De afgelopen jaren hebben restaurateurs van de Staatliche Kunstsammlungen Dresden (SKD) het werk in zijn oorspronkelijke staat hersteld. In de zomer van 2021 werd het gerestaureerde schilderij onthuld. Hierdoor kunnen bezoekers voor het eerst in meer dan 300 jaar dit schilderij zien zoals Vermeer het oorspronkelijk heeft bedoeld.
Naast kunst omvat de collectie ook grote verzamelingen wapens, munten, sieraden, wiskundige instrumenten en historische kleding. Geschiedenisliefhebbers kunnen hier hun hart ophalen.
Tip: de Schlosserlandkaart
Naast het Zwinger zijn er in Saksen nog tientallen andere kastelen te vinden. Je kunt ze allemaal bezoeken met de Schlosserlandkaart. Deze kaart geeft je 10 dagen onbeperkt toegang tot het Zwinger en meer dan 40 andere kastelen, zoals Slot Pillnitz Dresden, Slot Hartenfels in Torgau of Slot Augustusburg in het Erzgebirge. De kaart kost maar 42 euro voor een gezin met twee volwassenen en kinderen tot 13 jaar. Kijk hier voor meer informatie.