Galactische archeologie uit de prehistorie
Archeo-astronomie werd uitgebreid besproken tijdens de National Astronomy Meeting 2014 in het Britse Portsmouth. Het vak combineert astronomische technieken met archeologie. Wat zijn actuele archeo-astronomische projecten en hoe wordt daarin te werk gegaan?
Archeo-astromen vinden hard bewijs dat mensen in het neolithische tijdperk de zon, de maan en de sterren observeerden. Van de verkeerd genoemde ‘Crystal Pathway’ (die eigenlijk van graniet is) die steencirkels met elkaar verbindt op Cornwalls Bodmin Moor tot megalieten in Portugal die op de sterren zijn uitgelijnd.
Verrijking van archeologie
Dr. Fabio Silva van de UCL en co-redacteur van het onlangs opgerichte tijdschrift Journal for Skyscape Archeology zegt: “We hebben veel te winnen op het gebied van archeo-astronomie. De combinatie geeft ons een vollediger en evenwichtiger begrip van de Europese megalieten en de samenlevingen die ze hebben gebouwd. Archeologen moeten de basis leren van observationele astronomie. Het is niet langer genoeg om gegevens te verzamelen over een groot aantal monumenten die verspreid zijn over uitgestrekte gebieden om grote patronen te vinden.”
“Daar komt bij dat archeo-astronomen hun aannames niet kunnen baseren op moderne concepten van precisie en de symmetrieas, tenzij ze dit onafhankelijk van elkaar kunnen aantonen. Om te begrijpen wat uitlijning betekent voor prehistorische mensen en waarom ze besloten om het op te nemen in hun structuren moeten we patronen en interacties tussen structuren, landschap en hemellandschap identificeren.”
Hemellandschappen
‘Er is meer dan alleen Stonehenge in de archeo-astronomie,’ legt dr. Daniel Brown van de Nottingham Trent Universiteit uit. Tijdens de bijeenkomst bracht hij iedereen op de hoogte van zijn werk over de vierduizend jaar oude astronomisch uitgelijnde steen bij Gardom’s Edge in het Britse Peak District.
‘Moderne archeo-astronomie omvat een aantal andere onderzoeksgebieden zoals antropologie, etno-astronomie en zelfs onderwijsonderzoek. Het is niet langer speculatief zoals vroeger en is nu stevig gevestigd in statistische methoden.’ Vanwege de kruisbestuivende methode van deze nieuwe vorm van archeologie willen sommige onderzoekers het vak Skyscape Archeology noemen, oftewel hemellandschapsarcheologie.
Andere onderzoeken
Pamela Armstrong van de Universiteit van Wales Trinity St. David integreert het idee van een hemellandschap in haar werk over de beste en mooiste stenen graven in Groot Brittannië, gesitueerd in het noorden van Cotswolds. Neolithische mensen begroeven hun doden in grafheuvels en het kan zijn dat ze de tombes ook richtten op belangrijke punten van zons- of maansopkomsten. Haar onderzoek werpt een licht op de vraag of deze neolithische kolonisten dezelfde soort astronomie beoefenden als hun voorgangers, de mesolithische jager-verzamelaars.
Daarnaast hebben Brian Sheen en Gary Cutts van de Roseland Observatory samengewerkt met Jacky Nowakowski van de Cornwall Council’s Historic Environment Service om belangrijke bronstijd astro-landschappen te verkennen in Bodmin Moor, Cornwall.
In het hart ligt de enige drievoudige steencirkel van Groot-Brittannië: de Hurlers, waarvan er twee zijn verbonden door een vierduizend jaar oude granieten bestrating. Het team heeft bevestigd dat de mensen uit de bronstijd deze als kalender gebruikten op basis van de zon. De vier windstreken en de zonnewendes en equinoxen worden er allemaal op aangeduid. ‘We denken ook dat het Hurlers monument de Gordel van Orion moet voorstellen.
Bron: www.pasthorizonspr.com/index.php/archives/06/2014/archaeo-astronomy-steps-out-of-the-shadows