Mummie in het Louvre
Zubro via Wikimedia Commons
Wereldprimeur: Poolse wetenschappers ontdekken zwangere mummie
Poolse wetenschappers van het Nationale Museum in Warschau hebben een mummie ontdekt van een zwangere vrouw, uit de eerste eeuw voor Christus. De ontdekking was uiterst onverwacht. Het is namelijk de eerste keer dat een foetus in een mummie is aangetroffen. Bovendien gaf de kist, waarin de mummie begraven lag, aan dat er een mannelijke priester in had moeten zitten.
In 1826 kwam de mummie met bijbehorende kist in het bezit van het Nationale Museum in Warschau. De kist kwam uit Thebe (vandaag de dag beter bekend als Luxor) in het zuiden van Egypte. Volgens de inscripties op de kist zou er een priester genaamd Hor-Djehuty in hebben gelegen. Na een röntgenscan bleek dit echter niet te kloppen. Uit de scans bleek namelijk dat er geen man, maar een vrouw in de sarcofaag lag, die bovendien ook nog zwanger bleek te zijn. Dit is de eerste keer dat er een foetus is aangetroffen in de buik van een mummie. De resultaten zijn gepubliceerd in de Journal of Archaeological Science.
ARCHEOLOGIE ONLINE IS VAN DE MAKERS VAN ARCHEOLOGIE MAGAZINE, MEER WETEN OVER DIT PRACHTIGE MAGAZINE? KLIK HIER!
“De eerste keer dat we zoiets aantreffen”
Wojciech Ejsmond, hoofdauteur van het bovengenoemde artikel, liet in een interview met Live Science weten: “Dit was echt een complete verrassing, we waren namelijk op zoek naar oude ziektes of misschien een andere doodsoorzaak [van het individu in de mummie]. Ook dachten we dat het een mannelijke priester was.” Maar het bleek dus een vrouw van ergens tussen de 20 en 30 te zijn, die 6 tot 7 maanden zwanger was toen ze stierf. “Dit is de eerste keer dat we zoiets aantreffen.” Voorheen zijn wel al skeletten van zwangere vrouwen gevonden, maar niet bij een mummie waarvan de weke delen nog intact zijn.
Een vrouw uit machtige kringen
Het is niet duidelijk waarom de foetus niet uit het lichaam is gehaald tijdens het mummificatieproces van de jonge vrouw. In totaal zijn er verder 4 gemummificeerde bundels in het lichaam aangetroffen; waarschijnlijk waren dit haar longen, lever, maag en hart. Deze zijn bij het mummificeren uit het lichaam gehaald, gebalsemd, individueel gemummificeerd en weer terug het lichaam ingestopt. Aangezien dit een arbeidsintensieve en dure vorm van mummificeren was, is het waarschijnlijk dat de vrouw afkomstig was uit machtige kringen van de Egyptische elite. Wie de vrouw precies was, blijft echter een mysterie. Ook is nog niet duidelijk van welk geslacht de foetus is.
Kind zonder naam
De wetenschappers speculeren dat de foetus niet uit het lichaam gehaald is, omdat het destijds nog als een integraal onderdeel van de moeder beschouwd werd. De benaming van een kind zou in de Oud-Egyptische cultuur namelijk erg belangrijk zijn geweest; een kind zonder naam werd nog niet als volwaardig individu gezien. “Daarom kon het hiernamaals [voor het kind] alleen worden bereikt als onderdeel van zijn moeder.” aldus de wetenschappers in hun artikel. Een andere theorie is dat de foetus niet uit het lichaam gehaald kon worden zonder één van beide te beschadigen, vanwege de dikte en de hardheid van de baarmoeder.
Verkeerde kist
Waarom precies de vrouwelijke mummie in een kist bestemd voor een mannelijke priester is aangetroffen, is ook onduidelijk. Het wordt echter geschat dat ongeveer 10% van alle Egyptische mummies ter wereld in de ‘verkeerde’ kist liggen, vanwege illegale opgravingen en plunderingen van erfgoed. Ook bij de zwangere mummie is bijvoorbeeld beschadiging aangetroffen bij de nek, waarschijnlijk als gevolg van grafrovers die waardevolle sieraden hebben gestolen.
“Een hoog sterftecijfer rondom zwangerschap was in die tijd allesbehalve ongebruikelijk. We denken dan ook dat de zwangerschap te maken heeft met de doodsoorzaak van de vrouw.” aldus Ejsmond in een interview met Science in Poland. Het wetenschappelijk team gaat nu onderzoeken of er nog bloedmonsters kunnen worden aangetroffen in het lichaam, om misschien zo vast te stellen hoe de vrouw precies overleden is.
Bronnen: Isgeschiedenis, Journal of Archaeological Science, Live Science, Science in Poland
