De vondst van een 3.300 jaar oud gereedschap gemaakt van jade heeft voor veel vragen gezorgd. De steen is gevonden op Emirau, een eiland bij Papoea-Nieuw-Guinea, maar het soort jade waarvan de steen is gemaakt kwam in die periode enkel in Midden voor.

De steen is vijf centimeter lang en werd waarschijnlijk gebruikt om hout mee uit te hollen. Archeologen denken dat het voorwerp door mensen van de Lapita cultuur is vervaardigd, een volk dat ruim drieduizend jaar geleden in het gebied van hedendaags Indonesië en Nieuw-Guinea leefde. Deze mensen zouden dan ook de voorvaders van de Polynesiërs zijn.

Hoewel er vaker voorwerpen van jade zijn gevonden in dit gebied, concluderen de archeologen na onderzoek dat dit specifieke werktuig uit een andere regio komt. Er zijn twee soorten jade: jadeïet en nefriet. Beide steensoorten zijn groen van kleur, hoewel jadeïet sterker en zeldzamer is. Deze soort werd vrijwel alleen gevonden in Midden-Amerika voordat de Europeanen de nieuwe wereld ontdekten.

Volgens onderzoeker George Harlow van het Amerikaanse Museum of Natural History in New York kwam er drieduizend jaar geleden ook wel jadeïet voor in Azië, maar dan alleen in Japan en Korea. “Het is nooit beschreven in archeologische verslagen dat het in Nieuw-Guinea is gevonden.”

Van Mexico tot Indonesië

Onderzoekers kunnen de origine van de stenen vaststellen middels geavanceerd röntgentechniek. Röntgen foto’s tonen de mineralencompositie binnenin de steen en welke chemicaliën er in de grond zaten waar de steen is gevonden. Deze compositie is vaak dusdanig specifiek dat onderzoekers de herkomst van het voorwerp kunnen vaststellen.

“Toen we voor het eerst naar dit voorwerp keken, was het duidelijk dat het vrijwel niet overeenkwam met iets dat wie dan ook over jadeïet weet,” aldus Harlow. Zo kwam de compositie niet overeen met jadeïet dat rond dezelfde periode in Japan of Korea is gevonden, maar wel met die van jadeïet dat gevonden is in de Mexicaanse staat Baja California Sur.

Als het voorwerp uit Mexico stamt, zou het betekenen dat de oermens indertijd over de Grote Oceaan is gevaren. De archeologen zagen dat niet als een optie en zochten door, tot ze op een ongepubliceerd Duits manuscript uit de 20e eeuw stuitten. De auteur van het manuscript, C.E.A. Wichmann, had in 1903 enkele stenen uit Indonesië verzameld, ca. duizend kilometer verwijderd van de site waar het mysterieuze jade voorwerp is gevonden. De wetenschappers onderzoeken momenteel of de compositie van het  voorwerp overeenkomt met de stenen uit Indonesië.

Bron: Livescience.com