De opgraving van een gedeeltelijke onderkaak van een mensachtige in de grotten van Sicevo Gorge in Servië brengt nieuwe inzichten met zich mee over de migratie van de prehistorische mens.

De onderkaak werd in 2008 door een team van antropologen gevonden. “We zochten naar Neanderthalers,” aldus dr. Mirjana Roksandic, een paleoantropoloog van de universiteit van Winnepeg. “Maar dit is veel beter.”

De kaak is namelijk afkomstig van een mens dat stamt uit de tijd voor de Neanderthalers en fysiek overeenkomt met de Homo erectus. Deze mensachtigen leefden 1,9 miljoen tot 400.000 jaar geleden. Recente testen hebben de onderkaak echter gedateerd op ca. 113.000 jaar oud.

“De afwezigheid van Neanderthaler kenmerken in een fossiel van deze leeftijd werkt tegen de aanname dat Neanderthalers de enige mensachtigen in Europa waren in deze tijdsperiode,” vertelt Roksandic. De moderne mens (Homo sapiens) migreerden namelijk pas later, zo rond 40.000 voor Christus, van Afrika naar Europa.

Prehistorische migratie naar Europa

“De gefragmenteerde natuur van de onderkaak sluit een toewijzing aan een specifiek mensenras uit. Gezien de datering een ‘terminus ante quem’ (tijdslimiet tot waar men kan rekenen) is, kan de onderkaak wel veel ouder zijn. Nieuwe vondsten zijn extreem relevant, omdat er in dit gebied zoveel informatie is over menselijke en dierlijke migratie naar Europa.”

Het wordt gedacht dat het Balkan gebergte, waar de Sicevo Gorge grotten onderdeel van maken, één van de drie schuilplaatsen was voor mensen en dieren tijdens een ijstijd in het Pleistoceen. Het gebied rond de grotten is uniek in de zin dat het indertijd nooit geografisch geïsoleerd is geweest. Het wordt daarom ook gedacht dat de route veel is gebruikt voor de migratie van Afrika naar Europa en dat het gebied uiterst belangrijk is voor nader onderzoek.

De onderzoekers zullen in 2012 weer naar de grotten van Sicevo Gorge afreizen om de plaats te onderzoeken.