Musketkogels, gespen en misschien zelfs een loopgraaf. Archeologen hebben bij Ottersum meer dan duizend voorwerpen gevonden die zijn overgebleven van het beleg van Gennep tijdens de Tachtigjarige oorlog.

Aanwijzingen voor een legerkamp

Op plek waar aan de Goorseweg in Ottersum een nieuwbouwproject gepland staat, lag in de zomer van 1641 een verdedigingslinie van de troepen van stadhouder Frederik Hendrik. Op oude kaarten stonden bij Ottersum een linie en een kampement getekend. Al bij eerder onderzoek met proefsleuven in 2008 was aangetoond dat hier inderdaad resten van een verdedigingslinie lagen, en mogelijk ook van een kampement.

In 2019 gingen archeologen van Econsultancy verder met het onderzoek. Eerst met historisch onderzoek naar de locatie, zodat de archeologen een beeld hadden van wat er te vinden zou kunnen zijn, daarna werd met nieuwe proefsleuven gekeken of er daadwerkelijk meer archeologische sporen te vinden waren. Uit dat onderzoek bleek inderdaad dat er meer te vinden was dan de resten van de linie.

Legerkamp bij Ottersum

In april van 2020 startte Econsultancy een grote opgraving. Bij die opgraving werd bevestigd dat er inderdaad een legerkamp bij Ottersum gelegen heeft. De archeologen vonden sporen van afvalkuilen maar ook meer alledaagse voorwerpen uit het kamp, zoals musketkogels, gespen, pijpen en een kannetje. Verrassend was de vondst van een waterput en de resten van twee ovens. Van de verdedigingslinie bij het kamp werden twee greppels teruggevonden. Een daarvan was bedoeld als obstakel voor vijandelijke troepen, de andere was waarschijnlijk een loopgraaf waarin de verdedigers dekking konden zoeken. Bij elkaar deden de archeologen zo’n duizend vondsten.

Bijzondere opgraving

De vondst van zo’n legerkamp in het veld, inclusief verdedigingslinie is bijzonder. Hoewel er tijdens de tachtigjarige oorlog veel van dit soort linies en kampen zijn aangelegd, is er tot nu toe maar weinig archeologisch onderzoek naar gedaan. Het meeste onderzoek is tot nu toe gedaan naar hoe steden werden verdedigd, en dus naar stenen stadsomwallingen.

Het beleg van Gennep

Het kamp en de verdedigingslinie werden in de zomer van 1641 aangelegd tijdens het beleg van Gennep. Staatse troepen onder leiding van stadhouder Frederik Hendrik, belegerden de Spanjaarden die zich in kasteel Huize Gennep hadden verschanst. Om zichzelf te beschermen tegen soldaten die de belegerde Spanjaarden mogelijk te hulp zouden komen, legden de troepen van de stadhouder een enorme verdedigingslinie rondom het kasteel aan, een circumvallatielinie. Het kamp bij Ottersum gaf onderdak aan 1700 soldaten onder commando van overste Ferens. Erg lang hebben de soldaten van Ferens niet in het kamp gezeten. Ongeveer een maand nadat de belegering begon, gaven de belegerde Spanjaarden zich over. Er zijn dan ook geen aanwijzingen dat er rondom het kamp van Ferens is gevochten. Na afloop van het beleg werd zijn kamp afgebroken en de greppels werden dichtgegooid tot ze honderden jaren later weer werden ontdekt.

De opgraving is inmiddels afgerond. De vondsten zijn meegenomen om verder te worden onderzocht, de opgravingsputten zijn weer dicht gemaakt en het terrein is klaar voor de toekomstige woonwijk.