Op de Houtmarkt in Zutphen hebben archeologen het oudste horloge van Noord-Europa gevonden. Het gaat om een quadrans, de voorloper van het horloge, die stamt uit de veertiende eeuw. In de hele wereld zijn er maar enkele quadransen uit de veertiende eeuw gevonden. Hierdoor is dit een belangrijke vondst voor de musea.

De Houtmarkt

De quadrans werd gevonden in een bodemlaag van het marktplein in Zutphen. De laag werd tussen 1300 en 1325 aangebracht als verhoging, aangezien er in die tijd een gracht lag. Tegenwoordig is het plein bekend als de Houtmarkt. Op 20 april werd deze vondst gepresenteerd in het Stedelijk Museum. Hierbij waren ook andere vondsten van de Houtmarkt te bewonderen.

Quadrans

De quadrans is een kwartronde schijf van één millimeter dik met zijden van 62 millimeter lang. De schijf is gemaakt van messing met langs de buitenrand een gradenboog. Aan één zijde bevinden zich twee uitstekende stukjes staal met een gaatje erin. In de hoek is een klein beweegbaar ringoogje te vinden. Op de schijf zijn aan een kant gebogen lijnen, streepjes en letters te vinden. Deze verwijzen naar de maanden en de tijden. Hierdoor kon de gebruiker door middel van een touwtje en een loden gewicht bepalen hoe laat het was.

De archeologen vermoeden dat de quadrans afkomstig is van een schipper die langs de kust van de Noord- en Oostzee voeren. Bijna alle schippers hadden in die tijd namelijk een quadrans op zak.

Bron: Scientias