Bovenstaande conclusie trokken onderzoekers nadat ze een menselijke schedel uit de Duckworth Collection van de Universiteit van Cambridge hadden onderzocht. De schedel, die dateert uit de periode tussen 2.686 en 2.345 voor Christus, bevatte verschillende snijmarkeringen rond een tumor en andere kankerbeschadigingen. Dit suggereert dat er een poging is gedaan om de tumor operatief te verwijderen.

Tekst: Rens van Maasakker

Snijmarkeringen rond tumor

De schedel toonde sporen die wezen op een grote primaire tumor, evenals meer dan dertig kleinere laesies (weefselbeschadigingen). De onderzoekers ontdekten dat deze kankerresten omringd waren door snijtekens, mogelijk gemaakt met een scherp voorwerp zoals een metalen instrument. Dit wijst erop dat de oude Egyptenaren een operatie probeerden uit te voeren om de patiënt te behandelen, van wie wordt aangenomen dat het een man van begin 30 was.

De schedel toonde sporen die wezen op een grote primaire tumor, evenals meer dan dertig kleinere laesies

Tondini, Isidro, Camarós.

Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine. Meer weten over dit prachtige magazine? JA GRAAG!

Bewijs eerste kankerbehandeling

Met de vondst is bewijs gevonden voor de eerste chirurgische ingreep in de geschiedenis die direct gerelateerd is aan kanker. Deze bevindingen kunnen volgens de onderzoekers nieuw licht werpen op onze kennis over het ontstaan van de moderne geneeskunde. Tot nu toe was de oudste bekende beschrijving van kanker afkomstig van een Egyptische papyrus uit omstreeks 1.600 voor Christus, waarvan wordt aangenomen dat het een kopie is van een werk van eeuwen eerder. De tekst beschreef verschillende borsttumoren, maar benadrukte dat er geen behandeling voor zou zijn.

Schedel van een vrouw

Het team analyseerde ook een schedel van een vrouw die ergens tussen 664 en 343 voor Christus stierf. Net als de man had zij een grote laesie op haar schedel die op kanker wees. Het team ontdekte echter dat ze nog twee andere laesies op haar schedel had die veroorzaakt waren door verwondingen, bijvoorbeeld door een aanval met een scherp wapen. Beide letsels waren genezen, wat erop wijst dat de geneeskunde in het oude Egypte geavanceerd genoeg was om haar trauma te behandelen, maar niet haar kanker.

Kankerbehandelingen nooit succesvol

De nieuwe bevindingen suggereren volgens de onderzoekers dat het behandelen van kanker een soort grens vormde in de medische kennis van de oude Egyptenaren. Dit houdt in dat er wel pogingen werden gedaan om kanker te genezen, maar dat dit nooit succesvol was. De onderzoekers gaan er echter wel vanuit dat als de oude Egyptenaren 4.000 jaar geleden al pogingen deden om kanker chirurgisch te verwijderen, er in de eeuwen daarvoor al kankeronderzoek werd uitgevoerd door de oude beschaving.