Bij het Romeinse fort Vindolanda in het noorden van Engeland is een wel heel opmerkelijke vondst gedaan. Medewerkers van de Britse archeologische stichting Vindolanda Charitable Trust stuitten hier namelijk op een 1.700 jaar oude inscriptie, die ongeveer van dezelfde aard was als hedendaagse graffiti. Verder onderzoek toonde aan dat deze inscriptie een beledigende boodschap bevatte, in niet bepaald subtiele bewoording.

Deze vondst werd gedaan door Dylan Herbert, een gepensioneerde biochemicus die als vrijwilliger meehielp bij de opgravingen in Vindolanda. In mei 2022 stuitte hij hierbij op een grote steen, waarop enkele gekerfde letters te zien waren. Herbert meldde zijn ontdekking daarop bij archeologen van de Vindolanda Trust, die vervolgens de modder van de steen verwijderden om de inscripties te kunnen onderzoeken. Tot hun grote verbazing ontdekten ze dat naast de letters er een afbeelding van een mannelijk geslachtsdeel gegraveerd stond. Dit deed al snel vermoeden dat het hier geen ‘alledaags’ grafeerwerk betrof.

‘Romeinse graffiti’

Deze vermoedens werden bevestigd toen specialisten de inscriptie (die volgens de onderzoekers ca. 1.700 jaar oud is) verder gingen onderzoeken. Naast de afbeelding stonden namelijk de woorden SECVNDINVS CACOR op de steen gekerfd. Volgens de experts is dit een vervorming van ‘Secundinus cacator’ wat ruwweg vertaald kan worden als ‘Secundinus de klootzak’. De onderzoekers concluderen dan ook dat dit een zeer persoonlijke belediging was, waarbij de afbeelding de boodschap extra kracht moest bijzetten. Een soort Romeinse versie van graffiti dus.

---

Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine. Meer weten over dit prachtige magazine? JA GRAAG!

---

Diepe wrok

Wie Secundinus precies was, is onduidelijk. Wel concluderen de archeologen dat de maker van de inscripties een wel heel diepe wrok tegen hem moet hebben gekoesterd. De gekerfde letters waren namelijk van hoge kwaliteit, wat betekent dat de persoon die ze in de steen heeft gebeiteld hier lang mee bezig moet zijn geweest. “Een inscriptie ontdekken (…) is altijd geweldig tijdens Romeinse opgravingen, maar toen we dit exemplaar eenmaal ontcijferd hadden, leidde dit toch tot een hoop opgetrokken wenkbrauwen. De auteur had niet alleen een duidelijk probleem met Secundinus, maar was ook zeker genoeg van zijn zaak om deze in het openbaar op een steen te verkondigen”, zo verklaart Andrew Birley, directeur van de Vindolanda Trust.

Vindolanda

Vindolanda geldt al decennia als een van de belangrijkste archeologische vindplaatsen van Romeins Engeland. In 85 liet de Romeinse generaal Agricola hier een fort bouwen om de noordgrens van de  Romeinse provincie Brittannia te verdedigen. Toen enkele decennia later de Muur van Hadrianus (die een paar kilometer ten noorden van het fort lag) deze functie overnam, kreeg ook het Vindolanda een andere bestemming. In de eeuwen daarop gebruikten de Romeine het fort namelijk vooral ter bescherming van de Stanegate (‘Steenweg’), de militaire weg die langs de Muur van Hadrianus liep.

Inkijk in het dagelijks leven

Gedurende deze periode is het fort meerdere keren herbouwd, eerst van hout en later van steen. In totaal hebben hier niet minder dan 9 verschillende forten gestaan. Uiteindelijk raakte het fort tegen het einde van de vierde eeuw in verval en werd het geleidelijk aan verlaten. Vanwege de vele verschillende bouwwerken die hier hebben gestaan, is Vindolanda tegenwoordig een van de meest complexe archeologische vindplaatse van Groot-Brittannië. Als sinds 1831 worden hier dan ook opgravingen verricht. Hierbij zijn ook een groot aantal alledaagse voorwerpen gevonden, die een unieke inkijk in het dagelijks leven uit de Romeinse tijd bieden. En deze inscriptie laat zien dat men ook destijds prima in staat was om in het openbaar met modder te gooien.

Bronnen: Heritage Daily, Vindolanda Charitable Trust

---

Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine. Meer weten over dit prachtige magazine? JA GRAAG!

---