In 1897 vond een van Nederlands bekendste opgravingen plaats. Twee veenwerkers vonden in het stijfveen tussen Yde en Vries een zwart, leerachtig lijk. Zo werd het meisje van Yde het meest bekende veenlijk van Nederland. Dankzij een onderzoek van Wageningen University & Research is nu ook duidelijk geworden hoe het landschap in haar tijd eruit zag. 

Het meisje van Yde

Het meisje van Yde was vermoedelijk zestien toen zij overleed tussen circa 128 en 54 voor Christus. Naast haar hoofd en romp, werden ook haar voet, volledige hand en de beenderen van haar heup en knie gevonden. De reden dat het lijk zo goed bewaard is gebleven, komt door de samenstelling van het veen. Door het gebrek aan zuurstof in het veen, is het lichaam als het ware gemummificeerd. Dankzij de goede staat van het lichaam kon er in 2014 een 3D-reconstructie van het meisje gemaakt worden. 

Bij het lijk werd ook een pluk rood haar gevonden, het meisje was vermoedelijk geschoren. Om de nek van het meisje zat een stuk touw dat drie keer om hals was gebonden. Daarnaast had het meisje een opening in de huid onder haar linker sleutelbeen, waarschijnlijk veroorzaakt door een messteek. Door de staat waarin het meisje was gevonden vermoedden mensen dat zij geofferd was aan de goden. Mogelijk is dit gedaan uit de angst voor een Romeinse inval, maar dat is niet met zekerheid vast te stellen

Het leven en de dood van het meisje van Yde

Onderzoekers hebben de omgeving waar het meisje was gevonden geanalyseerd en in kaart gebracht. De omgeving was in de tijd van het meisje van Yde een verzameling aan graslanden, beeklanden en heuvelruggen met lage veengronden. Het is niet waarschijnlijk dat het meisje rond de locatie van haar vondst leefde. Mensen leefden eerder hogerop in de heuvelrug bij Yde om droog te blijven. Waarschijnlijk leefde het meisje samen met haar gemeenschap een egalitair bestaan. 

Verder onderzoek naar veenlijken

Er zijn in Nederland 48 veenlijken gevonden. Het onderzoeksteam van Wageningen University & Research hoopt dat deze onderzoeksmethode ook op andere locaties van veenlijken toegepast gaat worden. Hopelijk leren wij zo meer over het fenomeen van veenlijken.

Bron: 

• Archeologie Online: De opgraving van het meisje van Yde
• Wageningen Univeristy & Research: Reconstructie omgeving geeft uniek inzicht in leven Meisje van Yde

Afbeelding:

• Veenlijk van een vrouwelijk persoon. Gevonden op 12 mei 1897 door twee arbeiders die bezig waren een veenplas uit te baggeren in het gehucht Yde. Om de nek is een bandje in sprangtechniek gewonden. Bij het lichaam werd ook een mantel gevonden: Drents Museum [CC BY 3.0], via Wikimedia Commons