De iconische helm van het grafschip van Sutton Hoom, die vermoedelijk van de zevende-eeuwse koning Rædwald is geweest

De iconische helm van het grafschip van Sutton Hoom, die vermoedelijk van de zevende-eeuwse koning Rædwald is geweest

Pixabay

Nieuwe Netflix film over ‘Britse Toetanchamon’

Goed nieuws voor wie op zoek is naar vermaak met een archeologisch tintje. Vanaf 29 januari 2021 is namelijk de nieuwe film The Dig te zien op Netflix. Deze Netflix-original gaat over de ontdekking van het grafschip Sutton Hoo, een van de beroemdste archeologische opgravingen van Groot-Brittannië. Twee amateurarcheologen vonden hier in 1939 een zevende-eeuwse grafschip vol met schatten, waaronder een iconische helm. Niet voor niets spreekt men hier ook wel van de ‘Britse Toetanchamon’.

De ontdekking van het scheepsgraf bij Sutton Hoo was voor een belangrijk deel te danken aan de rijke landeigenares en weduwe Edith Pretty (in The Dig gespeeld door Carey Mulligan). Pretty had tijdens haar jeugd veel rondgereisd en in Egypte diverse opgravingen bezocht. Hierdoor ontwikkelde ze een interesse in archeologie. In 1926 kocht ze samen met haar man Frank het landgoed Sutton Hoo in Suffolk, in het oosten van Engeland. Hier viel het haar al snel op dat er achttien aardheuvels op het terrein lagen, waarvan ze dacht dat het wel eens grafheuvels konden zijn. Na de dood van haar man in 1934, besloot Pretty dan ook om hier opgravingen te gaan doen.

Autodidact

Hiervoor huurde Pretty een andere amateurarcheoloog in, genaamd Basil Brown (gespeeld door Ralp Fiennes in de film). Brown was afkomstig uit een boerenfamilie en was op zijn dertiende door zijn vader van school gehaald om op het land te werken.Hij interesseerde zich echter meer voor archeologie dan het boerenleven. In zijn vrije uren speurde Brown daarom het platteland van Suffolk af, op zoek naar sporen van de Romeinen . Door de jaren heen ontdekte deze autodidact zo maar liefst 8 middeleeuwse gebouwen, evenals diverse Romeinse nederzettingen. Hiermee trok hij de aandacht van het Ipswich Museum, dat hem in de jaren ‘30 begon in te huren voor diverse opgravingen. Via dit museum kwam Pretty dan ook met Brown in contact.


Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine, meer weten over dit prachtige magazine? Klik hier!


Grafheuvels leken eerst leeggeroofd

In juni 1938 begonnen Pretty en Brown te graven op Sutton Hoo. Ze besloten zich te focussen op de drie meest veelbelovende aardheuvels. Brown groef hierbij een greppen in de heuvels en keek vervolgens naar kleurverschillen in de grond, op zoek naar aanwijzingen van een graf. In eerste instantie wezen de opgravingen erop dat het de grond hier eeuwen geleden al was leeggeroofd. Toch legde Brown wel enkele eeuwenoude voorwerpen bloot, waaronder een ijzeren bijl uit de middeleeuwen.

27 meter lang schip gevonden

Deze vondsten overtuigden Pretty en Brown ervan dat er nog meer te vinden was. Daarom besloten ze het jaar daarop wederom te gaan graven op Sutton Hoo. In de zomer van 1939, vlak voor de uitbraak van de Tweede Wereldoorlog, deed Brown uiteindelijk een opmerkelijke ontdekking. Hij stuitte tijdens het graven namelijk op de resten van een 27 meter lang schip. Onmiddellijk meldde hij de vondst bij de Britse regering, die daarop een team archeologen van de universiteit van Cambridge naar de opgraving stuurde. Zij legden de rest van het schip bloot.

Helm vermoedelijk van koning Rædwald

De vondst bleek al snel nog spectaculairder te zijn dan eerst werd gedacht. Het bleek namelijk om een grafschip uit de zevende eeuw te gaan, dat helemaal vol met grafgiften zat. Het schip bevatte onder meer een complete wapenuitrusting, met een harnas, schild en zwaard. Ook stuitten de archeologen op diverse sierraden, zilveren schalen en een harp met twee bronzen ketels. Misschien wel de meest spectaculaire vondst was de rijkelijk versierde helm, die vermoedelijk als een soort tweede kroon diende. De archeologen gingen er daarom van uit dat deze helm toebehoorde aan koning Rædwald, die begin zevende eeuw over East Anglia heerste.

Nieuwe blik op middeleeuws Engeland

In totaal troffen de archeologen 263 voorwerpen aan in het graf, de grootste archeologische vondst in Europa tot dan toe. Deze vondst was niet alleen qua omvang indrukwekkend, maar toonde bovendien ook aan dat er in vroegmiddeleeuws Engeland een rijk handelsnetwerk bestond. De voorwerpen wezen er namelijk op dat East Anglia toen handeldreef met onder meer Scandinavië, het Byzantijnse Rijk en Egypte.

Dit leidde ook tot een nieuwe blik op de geschiedenis van vroegmiddeleeuws Engeland, volgens curator Sue Brunning van het British Museum. “Voor Sutton Hoo ging men ervan uit dat Engeland in economisch en cultureel opzicht ernstig in verval raakte na het vertrek van de Romeinen. Maar Brown ontdekte schatten in dit verlaten hoekje van Engalnd, afkomstig van uit alle hoeken van Europa en Azië, wat aantoonde dat er toen een levendige handel in rijkdom gaande was,” aldus Brunning.

Na de opgravingen werden alle artefacten van Sutton Hoo in het British Museum opgeslagen. De iconische helm wordt daar vandaag de dag nog steeds tentoongesteld.

The Dig is vanaf 29 januari 2021 te zien op Netflix.

Bronnen: BBC, The Guardian


Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine, meer weten over dit prachtige magazine? Klik hier!


Meer lezen