Een neanderthalerschedel gevonden bij de Grot van Spy
We El via Wikimedia Commons
Neanderthalers stierven waarschijnlijk veel eerder uit dan gedacht
Neanderthalerbotten gevonden in België zijn duizenden jaren ouder dan voorheen werd aangenomen, zo blijkt uit een onderzoek van een team van Belgische, Britse en Duitse onderzoekers. Hiervoor gingen wetenschappers ervan uit dat de botten (gevonden in de Grot van Spy) toebehoorden aan de laatst overlevende neanderthalers ooit gevonden in Europa. Met behulp van een nieuwe techniek op het gebied van koolstofdateren, is deze titel de Belgische neanderthalers nu echter ontnomen.
Experts namen tot nu toe aan dat de botten van de ‘Man van Spy’ ongeveer 24.000 jaar oud waren. Uit de nieuwe datering zou nu echter blijken dat ze ongeveer 40.600 tot 44.200 jaar oud zijn. Dit levert voor de wetenschap een aantal waardevolle inzichten op. Het is hierbij namelijk belangrijk om te weten hoe oud de ‘jongste neanderthalerbotten van Europa’ zijn. Deze kennis hebben we immers nodig om een goed beeld te krijgen van hoe de neanderthaler leefde en waarom hij uitstierf.
De grot bij Spy, waar de neanderthalerbotten zijn gevonden.
Bel Adone, Public domain, via Wikimedia Commons
Koolstofdatering wordt al geruime tijd gezien als de ‘gouden standaard’ voor het dateren van archeologische vondsten. Het internationale onderzoeksteam heeft de techniek echter verbeterd.
Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine, meer weten over dit prachtige magazine? Klik hier!
Hoe werkt koolstofdateren?
Alle levende organismen op aarde nemen tijdens hun leven koolstofdeeltjes op. Deze deeltjes zitten in de lucht die ze inademen en het voedsel dat ze eten. Ongeveer 0,000 000 000 1 % van alle koolstofdeeltjes op aarde is radioactief. Deze deeltjes worden ‘koolstof-14 deeltjes’ genoemd. Na de dood van een organisme, neemt de het geen koolstof meer op en neemt de radioactiviteit van de koolstof-14 deeltjes heel langzaam af. Door te meten in hoeverre deze afname heeft plaatsgevonden, kan organisch materiaal gedateerd worden.
Nieuwe methode
Organisch materiaal in botresten, zoals collageen, kan in de loop der millennia echter vervuild raken met ander organisch materiaal. Door deze vervuiling zal een koolstofdatering een verkeerde leeftijd aangeven. De nieuwe methode die nu is ontwikkeld, is echter beter in staat vervuilende deeltjes te onderscheiden van het materiaal dat echt gemeten moet worden.
De onderzoekers ontdekten dat de botten uit de Grot van Spy sterk vervuild waren met organisch materiaal van runderen. De botten werden in 1886 gevonden en zijn waarschijnlijk kort daarna bewerkt met lijm gemaakt van koeienbotten, om zo de neanderthalerbotten beter te kunnen bewaren. Waarschijnlijk was dit ook de oorzaak van de verkeerde oorspronkelijke datering.
Bronnen: PNAS, Psych, Wikipedia.
Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine, meer weten over dit prachtige magazine? Klik hier!
