De meeteenheden waarmee de Inca’s de beroemde Machu Picchu hebben gebouwd, zijn ontdekt. Dat beweert Anna Kubicka van de Universiteit van Wrocław voor Wetenschap en Technologie in haar proefschrift. De Inca’s gebruikten twee meeteenheden, een van 42cm lang en een van 54cm. 

Tot nu toe was onderzoek naar dit onderwerp voornamelijk gebaseerd op zestiende en zeventiende eeuwse Spaanse kronieken en woordenboeken door die Spaanse kolonisten zijn opgesteld over de Quechuataal die gesproken werd door de Inca’s. Door deze bronnen wisten we al dat de Inca’s antropometrische meeteenheden gebruikten; dat wil zeggen, meeteenheden gebaseerd op menselijke lichaamsdelen zoals een el of voet. Dit was in de loop van de geschiedenis, wereldwijd de meest gebruikelijke manier van dingen opmeten. Voordat het metrieke stelsel in 1807 in Nederland werd ingevoerd, gebruikte men ook hier afmetingen zoals de el, duim, palm of voet. Hoe lang deze eenheden waren kon weer per regio verschillen. 

Koninklijke en gewone el

Omdat Inca’s een gemiddelde lengte hadden 1,60m, werd er al gespeculeerd dat de Inca’s een el (onderarm) van ergens tussen de 40 en 45cm als meeteenheid gebruikten. Dat vermoeden heeft Kubicka nu dus bevestigd. Minder vanzelfsprekend was de tweede maateenheid van 54cm, die schijnbaar met geen enkel lichaamsdeel correspondeert. 

Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine, meer weten over dit prachtige magazine? Klik hier!

Kubicka noemt de eenheid van 54cm de ‘koninklijke el’ aangezien deze gebruikt werd voor belangrijke gebouwen, bedoeld voor de Inca-elite. Die van 42cm werd gebruikt voor ‘gewonere’ gebouwen als boerderijen, werkplaatsen en woonhuizen voor hen die niet tot de elite behoorden.

Hoe is zijn de maateenheden berekend?

De eenheden zijn berekend met behulp van een ingewikkelde methode, in 1974 ontwikkeld door de Britse wiskundige David Kendall. Zijn zogenaamde Cosine Quantogram-methode is bedoeld om megalithische structuren mee op te meten.

Kort samengevat: eerst meet je een aantal elementen in een structuur of gebouw op en vervolgens ga je in die metingen op zoek naar de kleinste ondeelbare meeteenheid, waarvan een meervoud overeenkomt met de lengte van de elementen die je hebt opgemeten. Dat klinkt ingewikkeld, en dat is het ook. Een volledige beschrijving van de theorie vind je in het Cosine Quantogram paper, maar wees gewaarschuwd; het is taaie wiskundige stof.

Wat zegt deze ontdekking over de Machu Picchu?

Het was al bekend dat Machu Picchu gebouwd is met verschillende bouwtechnieken. De Inca’s beschikten namelijk over een groot multi-etnisch koninkrijk. Voor de bouw van de Machu Picchu zijn werkers ingevoerd uit alle uithoeken van dit rijk, met allemaal weer hun eigen cultuur en bouwstijl. Kubicka vermoedde daarom dat de gebruikte meeteenheden wellicht ook zouden verschillen, maar dat blijkt dus niet het geval te zijn. Volgens Kubicka is dit een aanwijzing dat de bouw van de Machu Picchu overzien werd door koninklijke ingenieurs die vaste meeteenheden gebruikten.

Bronnen: Archeology Magazine, Samothrace, Sciene In Poland.