Historische sensatie door origineel oorlogsdocument

Schrijver Gerard Groenenveld stuitte in zijn zoektocht naar bronnen voor zijn boek Rotterdam Frontstad op een Duits oorlogsdagboek dat op internet werd aangeboden. In dit zogenoemde Kriegsbuch vond Groeneveld in de kaft het tweede ultimatum en het originele capitulatiedocument van de stad Rotterdam. Men ging ervan uit dat dit document verloren was gegaan.

Onderhandelingen

“Ik vond dat een historische sensatie, want voor het eerst sta je oog in oog met een document waar zo’n ontzettende traumatische geschiedenis aan vast zit.” Aldus Groenenveld zelf over het document. Tijdens het eerste ultimatum in 1940 stelden de Duitsers binnen twee uur de stad plat te bombarderen als de Rotterdammers zich niet overgaven. De Nederlandse commandant liett een brief, in het Duits, terugsturen met de boodschap dat hij dit ultimatum niet accepteerde omdat er geen naam of rang onder de brief stond. Een Duitse generaal stelde opnieuw een brief op met daarin een ultimatum, ontwapening en overgave van Rotterdam, waarop hij binnen drie uur antwoord wilde. Dit document is nu in het bezit van Groenenveld.

Te laat

De Duitse generaal gaf vervolgens opdracht het bombardement uit te stellen, omdat de onderhandelingen nog bezig waren. Via rode lichtkogels werden de bommenwerpers erop gewezen de missie af te blazen. Slechts een deel van de bommenwerpers zag de rode lichtkogels en Rotterdam werd gebombardeerd. Niet alleen de Nederlandse commandant, maar ook de Duitse generaal werden verrast door het bombardement.

Capitulatie

De Nederlandse commandant besloot na het bombardement te capituleren. In een autobus bij de Maassilo kwamen de Nederlandse commandant Pieter Scharroo en de Duitse legerleiding bij elkaar. Scharroo ondertekende het opgestelde capitulatiedocument met ‘Angenommen 14 mei 1940’.

Historische waarde

“Het is natuurlijk het tastbare bewijs van aan de ene kant het einde van de strijd in Rotterdam en het markeert het einde van de strijd in Nederland”, aldus Groeneveld. Dit omdat het bombardement en de capitulatie van Rotterdam een keerpunt markeerde in de oorlog. De Nederlanders werden bang door de dreigingen van de Duitsers om meer van dit soort verwoestende bombardementen uit te voeren. De capitulatie van Rotterdam leidde uiteindelijk tot de capitulatie van Nederland.

Rotterdam bouwt op

De verwoestingen na het bombardement op Rotterdam waren enorm. Toch was er geen tijd om na te denken over of het bombardement voorkomen had kunnen worden. Er werd direct begonnen aan de wederopbouw van de stad. Nog steeds herdenkt Rotterdam ieder jaar op 14 mei het bombardement. Daarnaast wordt echter ook ieder jaar op deze dag de wederopbouw gevierd. De slogan van de 75 jarige herdenking in 2015 luidde dan ook: "In naam van 14 mei 1940 en vooral van wat daarna kwam. In naam van vroeger, wonen wij in de toekomst: Rotterdam!" Bekijk hier het filmpje, gemaakt naar aanleiding van de 75 jarige herdenking, ter herinnering aan het bombardement.