De munt op een kussentje

De teruggekeerde kwart sjekel

IAA, Miri Bar

Geroofde munt van 1 miljoen terug in Israël na zoektocht van 20 jaar

Een in 2002 geroofde zilveren munt is na bijna twintig jaar eindelijk terug in Israël na een reis over meerdere continenten. Het gaat hier om een kwart sjekel, geslagen in Judea in 69 na Christus. Hoewel een kwart sjekel vandaag de dag omgerekend zo’n 7 eurocent zou zijn, wordt deze symbolische munt geschat op rond de miljoen euro. Dit komt omdat de munt als teken van onafhankelijkheid is geperst in de tijd van de Joodse Opstand (66-70 n.C.), wat dit exemplaar ongelofelijk zeldzaam maakt. De munt is ceremonieel overgedragen aan de Israel Antiquities Authority (IAA).

Terug naar huis

De sjekel heeft een flinke reis afgelegd voor hij in de Verenigde Staten belandde. Volgens de Israëlische autoriteiten hebben plunderaars hebben het geldstuk in 2002 samen met een lading andere munten geroofd in de buurt van de Elah-vallei. De munt is vervolgens via illegale antiekmarkten in Israël en Jordanië in het Verenigd Koninkrijk terecht gekomen. Vanuit daar werd de munt in 2017 met valse papieren op transport gestuurd naar Denver in de Verenigde Staten, om te worden geveild op een grote, internationale muntenveiling. In samenwerking met de Manhattan District Attorney was de IAA in staat de echtheid van de munt te bewijzen en ervoor te zorgen dat deze terug naar Israël kon worden gebracht.

De autoriteiten kregen de munt in handen door er beslag op te laten leggen door het United States Department of Homeland Security bij het inreizen. Die droegen de munt over aan de Manhatten District Attorney, die hem op hun beurt weer aan de IAA gaven, in een ceremonie.

‘Ondanks de complexiteit van het onderzoek, waren het team van algemeen aanklagers, analisten en agenten, in samenwerking met de Israëlische autoriteiten in staat om deze antieke munt in slechts maanden op te sporen’, aldus Manhattan District Attorney Alvin L. Bragg.


Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine. Meer weten over dit prachtige magazine? JA GRAAG!


Joodse Oorlog

Deze sjekel is afkomstig uit de Joodse Oorlog, ook wel de ‘Joodse Opstand’ genoemd, die in het jaar 66 uitbrak. Sinds 6 n.C. bezetten de Romeinen Judea (de benaming voor het vroegere gebied waar nu Israël en Palestina liggen). Hoewel er in de decennia daarop de nodige spanningen tussen de joden en hun bezetters waren, leidde dit niet tot openlijke rebellie. In 66 sloeg de vlam echter alsnog in de pan, toen de Romeinse bestuurder van Judea, procurator Gessius Florus, in opdracht van keizer Nero een aanzienlijk bedrag uit de tempelkas haalde, die gevuld was met giften die de joden voor hun tempeldiensten hadden afgestaan. Dit was, samen met het ontheiligen van de synagogen, voor de Joden de druppel. De opstand begon, en al gauw was deze overgeslagen naar Jeruzalem, waar het Romeinse garnizoen werd overmeesterd. Nero liet dit niet aan zich voorbij gaan, en stuurde generaal Vaspisianus met 60.000 legioensoldaten naar Jeruzalem. Jeruzalem, en de Joodse tempel werden veroverd en verwoest. Deze verwoesting wordt onder andere door Joodse mensen herdacht op Tisja Beav.

Een plaat van de vernietiging van Jeruzalem

De verwoesting van Jeruzalem onder leiding van Titus

David Roberts, Wikimedia Commons

De munt werd door de Joodse opstandelingen gedrukt bij wijze van onafhankelijkheidsverklaring en is dus van grote waarde voor het Joodse volk. De Romeinen hadden namelijk het alleenrecht op zilveren munten afgeroepen, anderen mochten slechts munten van brons fabriceren. Als protest werd de beeltenis op de sjekel over de zilveren Romeinse munt heen geslagen. De IAA liet weten van slechts één andere gelijke kwart sjekel op de hoogte te zijn en vermoeden dat er nog twee of drie circuleren op de zwarte markt.


Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine. Meer weten over dit prachtige magazine? JA GRAAG!


Meer lezen