Twee Britse onderzeeboten die al 100 jaar op de bodem van de Noordzee lagen zijn eind september verkend door duikers. Door deze verkenning kon vastgesteld worden dat een van de wrakken de HMS E5 was. Deze Britse onderzeeër verdween op 7 maart 1916 in de golven van de Noordzee toen de boot vermoedelijk op een Duitse mijn liep.

Vaststelling HMS E5

Een van de duikboten was de, al in 2006 door duikclub Ecuador van Terschelling, geïdentificeerde HMS E26. Tijdens de duikexpeditie werd er verder onderzoek gedaan naar deze duikboot en konden er camerabeelden gemaakt worden. Hiernaast werd er tijdens de expeditie voor het eerst de laatste rustplaats van de HMS E5 ontdekt en vastgesteld. De HMS E5 was een Britse onderzeeër die gebouwd werd in het jaar 1911. De E5 werd tijdens de Eerste Wereldoorlog ingezet in de Noordzee en verdween op 7 maart 1916. Er bestaan verschillende theorieën over de verdwijning van de E5. Een van deze theorieën is dat de E5 ten noorden van Schiermonnikoog op een Duitse mijn liep nadat de onderzeeër gezien werd door de Duitse kruiser Regensburg. De E5 was op dat moment onderweg om hulp te verlenen aan de zinkende trawler Resono. Een andere mogelijkheid is dat de E5 tot zinken gebracht werd door een dieptebom, afgevuurd door een van de Duitse torpedoboten die de Duitse slagkruiser Seydlitz begeleidden door de Noordzee.

Risicovolle duikexpeditie

De locatie van de duikboten was al langer bekend bij archeologen, maar duikonderzoek was te risicovol en vrijwel onmogelijk omdat de duikboten middenin een drukke vaarroute lagen. De expeditie werd eind september 2016 toch mogelijk gemaakt door een unieke samenwerking tussen de Kustwacht, de Nederlandse overheid en sportduikteams. De Kustwacht hield het internationale scheepsvaartverkeer enkele uren op afstand zodat de amateurduikers de ruimte hadden om de locatie rustig te verkennen. De twee duikboten werden vastgelegd door een professionele fotograaf en cameraman, de beelden hiervan zijn te zien bij Omrop Fryslan.

Expeditie op initiatief van amateurarcheologen

De expeditie gebeurde op initiatief van het duikteam Zeester, een groep amateurduikers met een passie voor wrakduiken. De Stichting Nabestaanden Onderzeeboten 1940-1945, Stichting Duik de Noordzee Schoon en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed waren nauw betrokken bij de expeditie. De expeditie kon dan ook alleen plaatsvinden door de medewerking en toestemming van Rijkswaterstaat en de Kustwacht. Remy Luttik van Duikteam Zeester vertelde aan Cultureel Erfgoed: ‘een stukje van de puzzel van de maritieme geschiedenis van de Noordzee is boven water gehaald. De resultaten bieden hoop voor nabestaanden die op zoek zijn naar hun vermiste geliefden en familieleden. Wij zijn als gepassioneerde maritiem amateurarcheologen al jaren op zoek naar schepen en onderzeeboten die in de Noordzee gezonken zijn, maar nog steeds niet zijn teruggevonden.’

Deze succesvolle samenwerking tussen amateurarcheologen en de overheid kan een van de eerste zijn in een lange reeks. Beide partijen vonden de samenwerking vruchtbaar en hopen in de toekomst het lot van vele verdwenen schepen en hun bemanningen te achterhalen. Op deze manier wordt Nederland bewuster van haar militaire erfgoed en de vondsten zijn van belang voor de nabestaanden van de bemanningen. 

Bronnen

archeologieinnederland.nl, Nederlandse onderzeeduikers identificeren Engelse onderzeeboot uit de Eerste Wereldoorlog
cultureelerfgoed.nl, Nederlandse onderzeeduikers identificeren Engelse onderzeeboot uit de Eerste Wereldoorlog
omropfryslan.nl, Dukers identifisearje twa dukboaten boppe skiermuntseach
duikteamzeester.nl, De boot
thewreckoftheweek.wordpress.com, Resono

Afbeelding

upload.wikimedia.org, E class submarine interior