De bijzondere en zeldzame schelpenverzameling is na jaren weer terecht.
English Heritage.
Bijzondere schelpen van kapitein Cooks laatste reis teruggevonden
In het Engelse Chollerford is een bijzondere schelpenverzameling opgedoken die verloren werd gewaand. De verzameling bevat schelpen die verzameld werden tijdens de laatste reis van kapitein James Cook in de achttiende eeuw.
Tekst: Floor Noordeman
De Britse erfgoedinstelling English Heritage werd recent verrast door de donatie van de schelpenverzameling. De verzameling bestaat uit meer dan 200 zeldzame schelpensoorten afkomstig van over de hele wereld. Tussen de schelpen bevinden zich onder andere een doornige oester (Spondylus americanus) uit de Atlantische Oceaan, een doopvontschelp (Tridacna gigas) uit de Grote Oceaan en een zonneschelp (Astraea heliotropum) uit de omgeving van Nieuw-Zeeland. De zonneschelp is verzameld tijdens de laatste reis van kapitein Cook.
De verzameling bevat naast meerdere zeldzame schelpen zelfs een uitgestorven exemplaar.
English Heritage.
Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine. Meer weten over dit prachtige magazine? JA GRAAG!
Noodlottige ontdekkingsreiziger
Brits zeevaarder en cartograaf kapitein James Cook staat bekend om zijn drie belangrijke ontdekkingsreizen op de Grote Oceaan. In zijn eerste reis (1768-1771) had Cook twee doelen: ten eerste, het observeren van de Venusovergang om de afstand tussen de aarde en de zon te berekenen, en ten tweede, het stiekem zoeken naar Terra Australis, een vermeend onontdekt zuidelijk continent. Hij verkende Tahiti, Nieuw-Zeeland en Indonesië. Kapitein Cooks tweede reis (1772-1775) bracht hem naar de Stille Zuidzee, waar hij de kusten van Nieuw-Zeeland en Oost-Australië in kaart bracht.
Kapitein Cooks reizen waren van groot belang voor het in kaart brengen van de Grote Oceaan.
Publiek domein via Wikimedia Commons.
Cooks derde en laatste reis (1776-1779) bracht hem naar de noordelijke Grote Oceaan. Toen kapitein Cook in 1779 voor de tweede keer aanmeerde bij de Sandwich-eilanden (het huidige Hawaï), stalen bewoners van een naburig eiland een van Cooks sloepen. Er volgde een gewelddadig conflict tussen de Engelse matrozen en de eilandbevolking, waarbij Cook om het leven kwam. Kapitein James Cooks ontdekkingsreizen hadden een enorme impact op de wetenschappelijke kennis van zijn tijd en legden de basis voor verdere koloniale expansie en verkenning in de Stille Oceaan.
Verzameling van een natuurliefhebber
De schelpenverzameling was eigendom van Bridget Atkinson, een achttiende-eeuwse dame die in totaal meer dan 1.200 schelpen van over de hele wereld bezat. De schelpen kwamen in haar bezit dankzij bemanningsleden van schepen zoals de HMS Endeavour van Cook, die ze naar haar opstuurden tijdens hun verre reizen. Volgens experts was Atkinsons verzameling in haar tijd al zeer gewild en bijzonder. Nadat haar kleinzoon de verzameling erfde werd gevreesd dat hij de waardevolle schelpen had verkocht met de rest van haar eigendommen. Gelukkig belandde de verzameling in de collectie van een Engelse professor, wiens familie de schelpen pasgeleden doneerde aan de Britse erfgoedinstelling English Heritage.
De schelpen zijn nog helemaal gaaf door hun zorgvuldige eeuwenlange bewaring.
English Heritage.
Volgens conservator Dr. Frances McIntosh is de instelling verheugd om de verzameling in hun bezit te hebben. "We hebben altijd geweten van de collectie van Bridget Atkinson, maar dachten dat deze volledig verloren was gegaan. Lady Atkinson was een opmerkelijke vrouw, met een echte nieuwsgierigheid naar de natuurlijke wereld. Om te ontdekken dat de schelpen het niet alleen overleefd hebben, maar ook al die tijd veilig en met liefde zijn bewaard, is wonderbaarlijk."
De schelpenverzameling is vanaf woensdag 13 maart 2024 te zien in het Chesters Roman Fort and Museum nabij Chollerford, Northumberland.
