Een ca. 4.000 jaar oud stenen bordspel
J. Sliwa - PCMA UW
4.000 jaar oud bordspel ontdekt in Oman
Archeologen hebben bij het plaatsje Ayn Bani Saidah in het noorden van Oman de restanten van een bronstijdnederzetting onderzocht. Hier hebben ze de fundamenten van verschillende torens ontdekt en bewijs van bronsbewerking gevonden. De meest opvallende vondst is volgens de archeologen echter een ca. 4.000 jaar oud bordspel.
Ayn Bani Saidah bevindt zich in een ruim 10 kilometer lange vallei in het Hadjargebergte, een berketen in het noordoosten van Oman. In 2015 voerden archeologen hier al voorbereidend onderzoek uit, waarbij ze verschillende nederzettingen uit de steen-, brons- en ijzertijd ontdekten. Deze nederzettingen wijzen erop dat de regio destijds een belangrijke economische functie had. Met name tijdens de bronstijd maakte de vallei namelijk onderdeel uit van een belangrijke handelsroute tussen Sumer in Mesopotamië en de Indusbeschaving in India.
De handelsroute tussen Sumer in Mesopotamië en de Indusbeschaving
Naturalearthdata.com
Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine. Meer weten over dit prachtige magazine? Ja graag!
Bronstijdnederzetting
Tijdens het recente onderzoek hebben Poolse archeologen gekeken naar een nederzetting uit de tijd van de zogenaamde Umm Al Nar-cultuur, die bestond van ca. 2.500 tot 2.000 voor Christus in het noorden van Oman. “De nederzetting is uitzonderlijk voor zijn tijd, omdat hij minstens vier torens bevatte: drie ronde en één rechthoekige”, verklaart archeoloog Agnieszka Pieńkowska in een persbericht. “De functie van deze prominente torens moet nog onderzocht worden.” Ook zijn er gereedschappen gevonden en enkele bronzen objecten die bewijzen dat men hier aan bronsbewerking deed. Pieńkowska: “Dit laat zien dat deze nederzetting deelnam aan de lucratieve koperhandel waar Oman destijds om bekend stond. Omaans koper wordt namelijk genoemd in verschillende spijkerschriftteksten uit Mesopotamië.”
Een bronzen speerpunt, een van de gevonden bronzen voorwerpen
G. Czajka - PCMA UW
Een populair bordspel
Zoals eerder genoemd was de meest opvallende vondst echter een ca. 4.000 jaar oud bordspel. Het spel is gemaakt van steen en bevat verschillende uitgehouwde vlakken. Volgens de archeologen werden gelijksoortige spellen veel gespeeld in de economische en culturele centra van de bronstijd. “Dergelijke vondsten zijn zeldzaam, maar er zijn verschillende exemplaren bekend uit India, Mesopotamië en zelfs het oostelijke Middellandse Zeegebied. Het meest bekende voorbeeld hiervan is een bordspel dat is gevonden in een graf in Ur”, aldus Pieńkowska.
Het Koningsspel van Ur
Pieńkowska refereert aan het Koningsspel van Ur, een zeer goed bewaard bordspel dat in de jaren 1920 werd ontdekt door Britse archeologen, in het zuiden van het hedendaagse Irak. De regels van dit spel waren onbekend, tot het begin van de jaren ‘80. Toen slaagden wetenschappers er namelijk in een Babylonisch kleitablet uit 177 v.Chr. te vertalen, dat beschreef hoe het spel destijds gespeeld werd. Het werd gespeeld met twee spelers die elk zeven pionnen en drie dobbelstenen kregen. Om te winnen moest een speler al zijn pionnen over aan de andere kant van het bord krijgen, precies op het laatste vlakje. Vermoedelijk werden varianten van dit spel gespeeld tot aan de late oudheid (300 tot 600 n.Chr.). Hierna ontwikkelde het Koningsspel zich wellicht verder tot het spel dat we vandaag de dag kennen als backgammon.
Het Koningsspel van Ur (ca. 2.600 - 2.400 v.Chr.)
British Museum
Het archeologisch onderzoek in de regio zal volgend jaar hervat worden. Dan zal het team zich richten op Umm Al Nar-nederzettingen die zijn ontdekt aan de andere kant van de vallei.
Bronnen: Universiteit van Warschau, Wikipedia.
Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine. Meer weten over dit prachtige magazine? Ja graag!
