Mummies in Tholen

Gerti de Koeijer

De Zeeuwse plaats Tholen herbergt een bijzonder geheim. In de kelder van de Grote kerk liggen eenentwintig mummies. Hoe en waarom de skeletten mummificeerden is onbekend. Wel is bekend dat de mummificatie pas in de grafkelder optrad. Van balsemen is geen sprake omdat resten  van organen in de mummies zijn aangetroffen.

Grootste groep mummies van Nederland

Wie zijn deze op natuurlijke wijze gemummificeerde personen en waarom liggen ze daar begraven? Dat ze in een grafkelder in de kerk liggen wijst erop dat het om een rijke familie gaat. Het is bijna zeker dat de mummies behoren tot de Tholense magistratenfamilie Van Vrijberghe. Zij leefden in de 17e eeuw.

Herbegraving

Toch zijn de mummies geen echt geheim. Ze werden in 1947 al ontdekt in eenentwintig eikenhouten lijkkisten die in een graftombe lagen. Een bijzondere vondst die de gemoederen bezighield.  Hoe ethisch verantwoord is het om de mummies te onderzoeken? Rijksuniversiteit Leiden, Anatomisch-embryologisch Laboratorium en Commissie voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek stuurden afgevaardigden naar Tholen voor onderzoek.  Het kerkbestuur wilde, uit eerbied voor de doden, de stoffelijke resten zo snel mogelijk herbegraven. Uiteindelijk zijn vijf mummies voor onderzoek naar Leiden gegaan, waaronder een meisje van een jaar of vier. Op haar buik ligt nu nog steeds een bosje bloemen. Een linnen mutsje bedekt haar hoofd en een lijkgewaad haar lichaam.

Grafsteen

Op de grafsteen op de tombe stonden zes namen. De tombe blijkt maar liefst eenentwintig lichamen te bewaren. Zeker is dat het echtpaar Van Vrijberghe  er met drie van kinderen ligt. Bekend is dat zij nog acht andere kinderen hadden. Mogelijk ligt hun oudste dochter er met haar man en kinderen, wat het aantal op precies eenentwintig brengt. De mummies zijn uitgedroogd en daardoor letterlijk vel over been. Bij sommige overledenen kan je zelfs nog de uitdrukking van het gezicht zien.

Tholen laat de grootste groep mummies van Nederland rusten in de stenen grafkelder die niet toegankelijk is. Dit in tegenstelling tot Wieuwerd (FR) Daar zijn vier mummies onder een glasplaat te zien. Ook deze mummies zijn op natuurlijke wijze gemummificeerd en trekken jaarlijks  zo’n 10.000 bezoekers.

www.bndestem.nl/

Afbeelding M. Minderhout - eigen werk [CC BY SA 3.0 (https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/), viacommons.wikimedia.org/

Meer lezen
Landen