De dood hoort bij het leven en daarom maken we van een uitvaart een extra mooi moment. We willen immers onze nabestaanden of geliefde overledene een passend afscheid geven. Compleet met muziek, kaarsen, bloemen en misschien wel een filmpje. Het is daarbij heel normaal om iets aan de overledene mee te geven. Een telegram van verre familie, een foto van jullie als gezin of een knuffeltje wat altijd bij diegene was. Het meegeven van spulletjes is iets wat al eeuwen wordt gedaan. Dat merken we vooral wanneer er historische graven tijdens opgravingen en bodemonderzoek bloot komen te liggen.

Unieke kijk in het leven

Grafvondsten vormen namelijk een uniek inzicht in de gebruiken, cultuur en rituelen van verschillende samenlevingen door de eeuwen heen. De spulletjes die met de overledene werden begraven bestaan vaak uit voorwerpen die het leven van de overledene weerspiegelen. Deze kunnen variëren van dagelijkse voorwerpen tot luxueuze schatten. Maar het is altijd persoonlijk. Het meegeven van deze objecten had vooral als doel om het leven in het hiernamaals te vergemakkelijken. Want misschien had men daar wel goud, honing of andere belangrijke voorwerpen nodig. Veel van deze voorwerpen hebben de tand des tijds goed doorstaan. Dat komt ook vaak doordat een graf in een piramide of grot bijvoorbeeld door de lagen aarde goed wordt geïsoleerd.

Eeuwenlang gebruik

Het meegegeven van voorwerpen is van alle tijden, zo blijkt wel uit archeologische onderzoeken. De bekendste beschaving die spulletjes, en soms zelfs huisdieren en slaven, meegaf in het graf is die van de Egyptenaren. Vooral vooraanstaande mensen, zoals de farao’s in de Vallei der Koningen, werden met een overvloed aan schatten, waaronder gouden en zilveren sieraden, aardewerk, voedsel en gereedschap, begraven. Egyptenaren geloofden sterk in het hiernamaals en geloofden dat deze voorwerpen van waarde zouden zijn in het leven na de dood. De Romeinen en Grieken van die tijd geloofden niet heel sterk in een leven na de dood, maar namen toch ook het zekere voor het onzekere en gaven aardewerk, sculpturen en zelfs wapens mee aan de overledene.

Aardewerk zeer populair

Uit de vele historische opgravingen die wereldwijd plaatsvonden en nog steeds plaatsvinden, blijkt dat aardewerk en beeldhouwwerken altijd al heel populair zijn geweest om mee te geven aan de overledene. Zo zien we in de Chinese Han-Dynastie (206 voor Christus – 220 na Christus) veel prachtige sculpturen van aardewerk voorzien van jade terug. Daarnaast vond men daar bronzen vaten en bijzondere bronzen spiegels. Deze laatste moesten de overgang van het leven naar de dood vergemakkelijken. De Inca en Maya’s geloofden ook sterk in het hiernamaals en namen verschillende maatregelen om het leven na de dood te verrijken. Hier zijn aardewerk en beelden, naast sieraden, weefwerken en offers teruggevonden.

Wapens en keramiek

Niet alleen de Romeinen en Grieken gaven wapens mee aan hun overledenen. In de Ararat-regio, vooral in de historische regio Urartu, zijn verschillende grafvondsten gedaan waar ook zeker wapens bij zijn gevonden. Alsmede tombes, rituele voorwerpen, bijzonder keramiek en kunstvoorwerpen. De Vikingen en de Noormannen konden natuurlijk het Walhalla niet betreden zonder wapens. Daarnaast gaven ze ook gereedschap, voedsel, schatten, scheepsonderdelen en muziekinstrumenten mee.

Kijkje in het leven

Niet alleen volwassenen kregen spulletjes mee, kinderen ook. Het vinden van kettingen, speelgoed en andere voorwerpen in kindergraven gaf tevens aan dat de kindjes, hoe jong ook, zeer geliefd waren in een familie. Onlangs is ontdekt dat bijvoorbeeld het Syndroom van Down al eeuwenoud is en dat juist die kindjes zeer liefdevol werden begraven met allerlei leuke, persoonlijke spulletjes. Grafvondsten laten zien hoe diverse samenlevingen en mensen omgingen met de dood en dat een uitvaart dus heel belangrijk is om een persoon te vieren en afscheid te nemen. Deze vondsten (en er zijn er natuurlijk nog veel meer om te noemen) houden de gedachte aan samenlevingen en soms echt aantoonbare personen levend. Door grafvondsten maken we eigenlijk kennis met de veerkracht, creativiteit en diepgang van de mensheid, evenals de universele angst voor de dood en het verlangen naar een leven in het hiernamaals.

Geld voor een uitvaart

Uit grafvondsten kunnen we ook opmaken hoe rijk de overledene of hun nabestaande was. Hoe rijker hoe mooier het graf en uiteraard hoe meer gevuld met spulletjes. Armere mensen, zonder of met minder inkomsten hadden vaak een meer sober graf, met een sober teken. Of er in die tijden iets van een uitvaartverzekering bestond, is niet duidelijk. Je zou er wel van uit mogen gaan dat het niet heel normaal was, zo een dergelijke verzekering. Tegenwoordig is het wel aan te raden om een uitvaartverzekering af te sluiten. Een uitvaart is namelijk best prijzig, zo rond de € 9.000 euro. Een crematie is iets goedkoper dan een begrafenis, maar het blijft veel geld. Om je nabestaanden te ontzorgen, is het goed om op jonge leeftijd al een uitvaartverzekering aan te schaffen. De reden is simpel; hoe jonger je bent, des te lager is je premie en des te eerder heb je het benodigde geld op de polis gespaard. Natuurlijk mogen zij altijd iets aan je meegeven als die dag daar is. En wie weet buigen archeologen zich daar in de toekomst dan weer over om zo weer een kijkje te krijgen in het leven van nu en jou.