Met een overslagcapaciteit van meer dan 100 miljoen ton en een omzet van 157 miljoen, mag de Amsterdamse haven zich momenteel de vierde grootste haven van West-Europa noemen. De band tussen onze hoofdstad en zijn haven is dan ook al van oudsher innig geweest.

Allerlei soorten goederen worden tegenwoordig door de Amsterdamse haven geloodst, van droge bulk, tot olie en 'roro's', roll on roll off-producten zoals auto's en vrachtwagens. Amsterdam is zelfs de grootste benzinehaven ter wereld. De schepen voor droge of natte bulk, vertier of stuktransport verschillen in ontwerp en functionaliteit als dag en nacht van elkaar. Net als de meer dan 68.000 duizend verschillende mensen die werkzaam zijn in de haven. Ook in voorgaande eeuwen zorgde de haven voor veel werkgelegenheid. Na de oorlog ging het de scheepsindustrie lange tijd voor de wind. Er was zoveel werk, dat er als snel een tekort aan personeel ontstond. In buurlanden als Spanje en Italië was de werkloosheid juist hoog. In 1949 sloot de Nederlandse staat een wervingsverdrag met Italië, waardoor het mogelijk werd om in Nederland te komen werken.

Tentoonstelling Amsterdamse Havenstad

In de tentoonstelling Amsterdam Havenstad ontmoeten we Francesco Giovine (1937, Italië). Hij ging met zijn achttien jaren jong bij de Italiaanse Marine aan de slag. Giovine werd geworven door een ingenieur van de NDSM-werf, die op bezoek kwam in het Italiaanse Tarente. Ze waren voor de haven in Amsterdam op zoek naar jonge mannen, vrij en ongebonden, die de reis naar Nederland durfden te maken. Familie mocht in die tijd niet mee. En zo ging hij. In 1962 kwam hij aan in Amsterdam en is wegens heimwee verschillende keren teruggegaan, maar kwam altijd weer terug. ‘Parto, riesco, torno al mio paese’ (Ik vertrek, slaag en keer terug naar huis) zou een populair gezegde zijn geweest. Het ging niet op voor Francesco: hij bleef. Uiteindelijk vond hij zijn draai én de liefde.

Foto uit de tentoonstelling Amsterdam Havenstad, verschillende schilderijen.

Mike Bink

De carrière van Giovine in de scheepvaart kwam tot stilstand in een periode dat de industrie onder druk stond. Vooral grotere Aziatische werven waren in staat om op grotere schaal schepen te produceren en de internationale concurrentie zorgde voor Nederlandse fusies en minder werkgelegenheid. Zoals hij altijd zijn weg vond, stroopte Francesco ook dit keer zijn mouwen op en stapte hij over naar de luchtvaart.

De tentoonstelling Amsterdam Havenstad toont de verschillende relaties tussen haven, stad, economie en mens. De vele belangen staan soms haaks op elkaar. Alle partijen zijn onlosmakend met elkaar verbonden, of ze nu willen, of niet. Nu, en in de toekomst.

Bezoek vanaf 14 januari de tentoonstelling Amsterdam Havenstad en boek je ticket alvast online.