Bij opgravingen in het zuidwesten van Schotland is een groot aantal Romeinse slingerkogels gevonden. Op zichzelf zijn slingerkogels geen vreemde ontdekking, ze worden vaker gevonden op locaties van opgravingen. Wat echter wel opvallend is, is dat het hier het grootste aantal opgegraven slingerkogels tot nu toe betreft. Archeologen denken dat ze hier te maken hebben met een belegering waarbij de Romeinse legioenen een voorbeeld wilden stellen aan de barbaarse stammen van Schotland.

Belegering van een fort

Burnswark Hill, een meer dan 300 meter hoge heuvel in het zuiden van Schotland, vormt een imposant en gemakkelijk te verdedigen obstakel voor een leger. Zo'n 1800 jaar geleden was dit naar alle waarschijnlijkheid de locatie van een slag tussen Romeinse legionairs en lokale Schotse krijgers. Ten noorden en ten zuiden van dit natuurlijke obstakel zijn bij archeologische opgravingen twee Romeinse forten gevonden. De heuvel was dus omsingeld. Hoewel er onder archeologen twijfel bestaat of er daadwerkelijk sprake was van een veldslag, of dat deze kampen functioneerden als trainingsgrond, past het verhaal van een veldslag goed in de geschiedenis. Na de dood van keizer Hadrianus (117-138 n.Chr, bekend van de muur van Hadrianus die iets ten zuiden van Burnswark Hill ligt) nam keizer Antonius Pius (138-161 n.Chr) het stokje over. Hij stond voor een meer agressieve strategie tegen de Schotse stammen en probeerde hen te onderwerpen.

Slingerkogels

Het aanvallende Romeinse leger zou sterk in de meerderheid geweest zijn. Dit is vastgesteld door de omvang de de Romeinse kampen en van Burnswark Hill te meten. Er zou sprake geweest zijn van zo'n 5000 Romeinse legionairs tegenover maximaal 2000 lokale verdedigers. Hoewel de Romeinen dus sterk in de meerderheid waren, bleef een aanval op een goed verdedigbare locatie als Burnswark Hill toch een risicovolle onderneming. Waarschijnlijk maakten de Romeinen om deze reden op grote schaal gebruik van afstandswapens waarmee zij onder anderen slingerkogels afvuurden.

Psychologisch effect

Niet alle gevonden slingerkogels waren van de normale variant. In een aanzienlijk aantal van de opgegraven kogels werden gaten aangetroffen. Deze zouden ervoor zorgden dat de afgevuurde kogels een fluitend geluid zouden maken. Dit was bedoeld om de vijand niet alleen lichamelijke maar ook psychologische schade toe te brengen, wat ook wel doet denken aan modernere vormen van psychologische oorlogsvoering, zoals de Junkers JU 87, ofwel de 'Stuka's' uit de Tweede Wereldoorlog. Volgens de leidende archeoloog op locatie, Andrew Nicholson, kan door te kijken op welke plaats welk soort kogels gebruikt werden een duidelijkere reconstructie gemaakt worden van de slag. De beslissende aanval vond waarschijnlijk plaats aan de zuidkant van Burnswark Hill, daar werden ook de meeste kogels aangetroffen die een fluitend geluid veroorzaakten. Volgens Nicholson was dat, gezien het psychologische effect van dit soort kogels, te verwachten.

Bronnen

livescience.com, Whistling sling bullets from roman battle found

wikipedia.org, Junkers Ju 87

archaeology.co.uk, Burnswark

Afbeelding

wikimedia.org, Hadrian's Wall