Op het Deense eiland Seeland hebben archeologen een fort (Borgring) ontdekt dat waarschijnlijk stamt uit de tijd van koning Harald Blauwtand. Deze Vikingenleider heerste over delen van Denemarken en Noorwegen aan het einde van de tiende eeuw. Met behulp van remote-sensing technieken en gradiometrie wisten de onderzoekers te voorkomen dat de hele site moest worden afgegraven. Het fort was waarschijnlijk onderdeel van een netwerk van versterkte posities.

Nieuwe technieken

Een van de problemen bij archeologische opgravingen is dat ze veel geld kosten terwijl er meestal weinig geld beschikbaar is. De Deense archeologen maakten dan ook dankbaar gebruik van nieuwe technieken en rapporten van overheidsdiensten. Met behulp van LiDAR (LIght Detection And Ranging of Laser Imaging Detection And Ranging) kon duidelijk een ringfort onderscheiden worden in het zuidoosten van Seeland. Voorheen ging men er vanuit dat hier zich geen forten uit de periode van Blauwtand bevonden. Met een gradiometer kon vervolgens de bebouwing beter in kaart gebracht worden. De onderzoekers konden zo gericht en op kleine schaal graven om hun hypothese te bewijzen.

Trelleborg-type

De onderzoekers vermoedden dat koning Harald Blauwtand een netwerk van forten aanlegde om het gebied tegen invallen van buitenaf te verdedigen. Daarnaast dienden de vestingen als prestigeproject en als manier om meer controle over de omliggende gebieden uit te oefenen. Eerder gevonden forten voldoen bijna allemaal aan het 'Trelleborg-type'. Deze forten hadden een diameter van 140 tot 250 meter, bestonden uit hout, aarde en turf en werden gebouwd tegen het einde van de tiende eeuw. Daarnaast hebben ze hetzelfde geometrische plan, een perfect cirkelvormige wal en vier poorten op basis van de windrichtingen.

Nauwgericht opgraven

Het probleem is dat er nogal wat gaten in de 'linie' liggen. De onderzoekers speculeren dat deze forten nog niet gevonden zijn of dat steden de functie op zich namen. Het fort Borgring voldoet in ieder geval aan de kenmerken van het Trelleborg-type. Nauwgerichte opgravingen wezen uit dat de cirkelvormige muur en de poorten overeenkwamen met het model. Koolstofdatering, voor zover mogelijk, wees op een datum tussen 890 en 1020. Daarmee is de kans groot dat er toch een reeks forten bestond, vergelijkbaar met die in Engeland en het Ottomaanse rijk. De onderzoekers publiceerden hun bevindingen in het recente augustusnummer van Antiquity en gaan nog tot 2019 door met hun project.

Bronnen:

Goodchild, H., N. Holm en S.M. Sindbaek (2017) 'Borgring: the discovery of a Viking Age ring fortress', Antiquity volume 91, issue 358, p. 1027-1042.

Afbeelding:

By Thue C. Leibrandt (Own work) [CC BY-SA 3.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0)], via Wikimedia Commons