De gevonden musketkogels
RAAP
Sporen van een Middeleeuwse strijd ontdekt in Warns
In Warns, Friesland, zijn sporen van een middeleeuwse stins (verdedigingstoren) ontdekt. Experts vermoeden dat het hier de stins betreft van Jelmer Sytzama, een edelman die eind vijftiende eeuw in de Friese plaats zetelde. Daarbovenop zijn er een aantal musketskogels en een kanonskogel gevonden. Hiermee lijkt deze vondst te bevestigen dat een middeleeuwse vete om de Sytzama-stins daadwerkelijk tot een gewapend conflict leidde.
Een stins is een middeleeuwse verdedigbare toren waarin men kon wonen om het eigen land te beschermen. Deze torens kwamen vooral voor in Friesland en Groningen. In beide provincies hebben vermoedelijk honderden stins gestaan. De sporen werden ontdekt tijdens vooronderzoek ter voorbereiding van een rondweg om Warns. Er zijn puinsporen, baksteen, aardewerk en zelfs grachten uit de Middeleeuwen gevonden. De onderzoekers denken dat het om de Sytzama-stins gaat vanwege de locatie en geschreven bronnen.
Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine, meer weten over dit prachtige magazine? Klik hier!
Strijd om de stins
Volgens middeleeuwse kronieken ontstond er rond 1490 een ruzie tussen Jelmer Sytzama en een zekere Douwe Galama. Galema liet toen namelijk een stins voor zichzelf bouwen, wat Sytzama (die zelf al een stins bewoonde) in het verkeerde keelgat schoot. Dit hing ermee samen dat Galema een Schieringer was, terwijl Sytzama tot de Vetkopers behoorden. Deze hadden in de 14e en 15e eeuw een aantal gewapende vete’s.
In 1494 leidde deze onenigheid tot een gewapend conflict. Sytzama was toen in Sneek op familiebezoek was, waarbij zijn vrouw Ats Bonningha tijdens zijn afwezigheid de stins verdedigde. Dat is het moment dat Galama koos om de Sytzama-stins aan te vallen. Maar hij had deze Friese edelvrouw onderschat: Bonningha hield stand en wist zijn aanvallen af te slaan. Daarom nam Galema zijn toevlucht tot een list. Hij liet Sytzama op diens terugweg onderscheppen en gevangennemen. Bonningha kwam voor een keuze, de stins of Sytzama’s leven. Ze koos voor het laatste. Ze kreeg haar man terug, maar Galama maakte de stins met de grond gelijk.
Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine, meer weten over dit prachtige magazine? Klik hier!
