Zo’n 40 jaar geleden werden in Zwammerdam zes Romeinse schepen opgegraven: de zogenaamde Zwammerdam-schepen. Het gaat hier om drie kano’s en drie vrachtschepen. De Zwammerdam-schepen werden, in ieder geval onder archeologen, wereldberoemd. Momenteel werken archeologen eraan om de schepen te reconstrueren om ze te behouden voor toekomstige generaties.

Ontdekking van de Zwammerdam-schepen

In de jaren zeventig van de vorige eeuw werden de schepen in Zwammerdam ontdekt. Zwammerdam ligt langs de Romeinse limes, de noordgrens van het Romeinse Rijk. De noordgrens van het Romeinse Rijk in Nederland werd destijds actief verdedigd, wat te zien is aan het grote aantal opgegraven forten. Op de plaats waar nu Zwammerdam ligt, lag destijds een Romeins fort: Nigrum Pullum. Tijdens de bouw van een zorginstelling werden de Romeinse schepen stuk voor stuk opgegraven. 

Wereldwijde aandacht

De schepen waren nog in goede staat en bijna geheel compleet. De vondst kreeg wereldwijd grote aandacht. Romeinse platbodems worden vandaag de dag nog altijd aangeduid als het Zwammerdam-type. De zes Romeinse schepen werden Zwammerdam 1, 2, 3, 4, 5 en 6 genoemd.

Conservatie van de Zwammerdam-schepen

Het conserveren van de schepen was geen gemakkelijke klus. Het hout moest nat blijven, anders zou het inzakken. Het grondwater in het hout werd vervangen voor schoon water. Dit proces, uitgevoerd door deskundigen, duurde een jaar. Vervolgens werd dit water vervangen door kunsthars. Het hout van de Zwammerdam-schepen was hiermee gered. Daarom kan nu begonnen worden met de reconstructie van de schepen.

De reconstructie

Nog niet eerder hebben archeologen zo’n klus geklaard. Twee van de drie kano’s zijn in redelijke staat. Waarschijnlijk zal men beginnen met de reconstructie van de Zwammerdam 2. Dit vrachtschip verkeert in de beste staat. Daarna zal men verdergaan met de Zwammerdam 4. Dit is het grootste Romeinse binnenvaartschip dat ooit in Europa gevonden is. Het reconstrueren van de schepen zal waarschijnlijk zo’n 4 tot 5 jaar duren.

Nederlands hout?

De archeologen hopen veel nieuwe informatie te krijgen door de reconstructie van de Zwammerdam-schepen. Zo willen zij bijvoorbeeld onderzoeken wat de herkomst van het hout is waarmee de schepen zijn gebouwd. Er zijn namelijk steeds meer aanwijzingen dat voor de bouw van Romeinse schepen niet alleen Duits, maar ook Nederlands hout werd gebruikt. Door dit te achterhalen hopen zij een beter beeld te krijgen van de ligging van Romeinse scheepswerven. De bedoeling is, dat de schepen in 2021 een plekje krijgen in het Nationaal Romeinse Scheepvaartmuseum Archeon.

Meer archeologie ontdekken? Lees Archeologie Magazine! Ga mee op ontdekkingstocht en neem nu een voordelig abonnement op Archeologie Magazine: 1 jaar voor slechts € 19,95,-.

Bronnen
scientias.nl wereldberoemde zwammerdam-schepen hersteld

universiteitleiden.nl boats from zwammerdam

Afbeelding

Een replica van een Romeinse boot in Woerden, commons.wikimedia.org, Jan Dijkstra