Romeinse muntenvondst in Ptolemaïs
In Ptolemaïs, zo’n 100 kilometer ten noordoosten van de Libische stad Benghazi, hebben archeologen een voorraad munten opgegraven. Libië herbergt talloze overblijfselen uit de Romeinse tijd maar veel opgravingen en artefacten lopen gevaar door de aanwezigheid van IS en de algehele chaos in het land.
De zilveren en bronzen munten, 553 in totaal, lagen in de ruïne van een Romeinse villa die zo’n 1700 jaar geleden door een aardbeving verwoest werd. Desondanks verkeert het opgegraven gebouw nog in redelijk goede staat. Mozaïeken sieren de binnenplaats en fresco’s bekleden de muren. Te zien is onder andere hoe Achilles als meisje verkleed wordt door zijn moeder om te voorkomen dat hij gerekruteerd wordt voor de oorlog. Inscripties en sporen van renovaties suggereren dat de villa lange tijd bewoond was. De onderzoekers speculeren dat de munten aan handwerklieden behoorden, aangezien bij de munten ook terracotta lampen gevonden werden.
De stad Ptolemaïs
Ptolemaïs is - zoals zo veel steden - vernoemd naar een koning uit de Ptolemeische dynastie (ca. 323-27 v.Chr), afstammelingen van een van de generaals van Alexander de Grote. Destijds resideerde de gouverneur van de provincie er waarschijnlijk. De naburige stad Cyrene was echter groter en toen de Romeinen steeds meer gebieden overnamen werd Ptolemaïs onderdeel van de provincie Cyrenaica, met Cyrene als hoofdstad. De aardbeving van 365 verwoestte een deel van de stad, en veel van wat overbleef werd in de eeuwen erna verwoest door de Vandalen en Arabieren.
Erfgoed in gevaar
Nu komt het gevaar dat overblijfselen uit de Oudheid vernietigd worden vooral van IS. Naast religieuze motieven kan ook geld een rol spelen. Op de zwarte markt gaan artefacten voor veel geld van de hand. Gezien de chaos in het land is het moeilijk al het erfgoed te beschermen, om van de handel in losse voorwerpen nog maar te zwijgen. Een catalogus met culturele voorwerpen uit Libië die gevaar lopen is inmiddels aangevraagd door het ICOM (International Council of Museums).
Bronnen:
O. Brogan, ‘Ptolemais (Tolmeta), Cyrenaica, Libya’, in: Richard Stillwell et al., The Princeton Encyclopedia of Classical Sites (Princeton University Press 1976)
Afbeelding:
By David Stanley from Nanaimo, Canada (Ptolemais) [CC BY 2.0], via Wikimedia Commons
