Vele wegen leiden naar Rome

Het Jubeljaar 2025, waarvoor duizenden pelgrims naar Rome trekken, past in een lange lijn van verzoeningsfeesten die veel ouder zijn dan het christendom. In een driedelige reeks staan de laatste etappes van pelgrimsroutes naar de Eeuwige Stad centraal. Onderweg wordt het historische en archeologische landschap ontrafeld: van Romeinse heerwegen tot middeleeuwse kerken en van pauselijke paleizen tot moderne iconen gebouwd op eeuwenoude fundamenten. Elk artikel laat zien hoe diep geschiedenis, geloof en tradities verweven zijn met de vele wegen die naar Rome leiden. Het eerste artikel gaat over de Via Francigena (Weg van de Franken) waarvan de noordelijke variant van Canterbury naar Rome loopt en die in de middeleeuwen een belangrijke handels- en pelgrimsroute was. De laatste etappe hiervan voert dwars door een ruig natuurreservaat, waar vergeten sporen van het oude Rome liggen.

De Menkemaborg: parel van het Groningse Hogeland

De provincie Groningen telde ooit meer dan tweehonderd borgen. Bij Uithuizermeeden, op slechts enkele kilometers van de Waddenzee, trekken hoge eiken en beuken de aandacht. Beschut tegen storm en ijskoude wind ligt daar de Menkemaborg met haar 600 jaar oude geschiedenis. Begin 17e eeuw werd de borg verbouwd en uitgebreid waardoor het een open u-vorm kreeg. De Menkemaborg bleef mede bewaard doordat erfgenamen huis en tuin aan het Groninger Museum schonken, dat er in 1927 een museum inrichtte waarin het leven van de Ommelandse jonkers in de 17e en 18e eeuw centraal staat. De bijbehorende tuin is opnieuw ingericht als een 18e-eeuwse Hollandse tuin, gereconstrueerd naar het originele tuinenplan uit 1705, met   Versailles als voorbeeld. Huis en tuin vormen samen een uniek geheel. 

Sporen van het antieke Lycië 

Tussen de golf van Fethiye in het westen en de golf van Antalya in het oosten steekt het Teke schiereiland in zuidwaartse richting de Middellandse Zee in. De noordelijke begrenzing wordt gevormd door twee bergketens waarvan de toppen ruim boven de tweeduizend meter liggen. In deze geïsoleerde regio in zuidwest-Turkije, langs en landinwaarts vanaf de populaire ‘Turquoise Kust’, ontwikkelde zich vanaf de bronstijd een geheel eigen cultuur. Die van de oude Lyciërs, een van de meest raadselachtige volkeren uit de oudheid. Een cultuur die zich niet alleen kenmerkt door haar opvallende grafmonumenten, maar ook door de manier waarop de verschillende steden, die zich vooral in de vruchtbare kustvlakte ontwikkelden, samenwerkten. Eeuwenlang was de Lycische bond het belangrijkste politieke orgaan. We reisden langs de belangrijkste steden van deze bond. 

Dit nummer verschijnt op 12 december