De tempel Huaca Las Ventanas, waar de vondst werd gedaan
Enrique Jara, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons.
Graf van inheemse ‘chirurg’ ontdekt in Peru
Archeologen van het Museo Nacional Sicán ontdekten aan de noordkust van Peru het graf van een individu die vermoedelijk als chirurg werkte tijdens de middenperiode (ca. 900-1100) van de Peruaanse Sicáncultuur. Bij het graf vonden de onderzoekers namelijk chirurgische instrumenten. Het is de eerste keer dat er aanwijzingen zijn gevonden van chirurgische praktijken bij deze precolumbiaanse cultuur. Dit doet vermoeden dat de Sicán op medisch gebied een stuk verder ontwikkeld waren dan vaak is gedacht.
De vondst
De vondst werd gedaan in de tempel Huaca Las Ventanas, in het gebied Lambayeque in het noorden van Peru. De onderzoekers ontdekten hier meerdere ‘bundels’ met daarin menselijke resten en grafgiften. Bij precolumbiaanse culturen was het namelijk een veelvoorkomend gebruik om doden gewikkeld in stof te begraven. De chirurg werd gevonden bij bundel nr. 77. In de bundel werden een goudkleurig masker, een borstplaat en een soort poncho met koperen platen gevonden. Ook vonden de archeologen een ceremonieel mes. Het interessantst waren echter de ongeveer vijftig priemen, naalden en messen die werden ontdekt en waarvan de archeologen vermoeden dat het om chirurgische instrumenten gaat. De afmetingen van de gereedschappen verschillen, en sommige hebben houten handvatten. De vondst is waarschijnlijk afkomstig uit de periode tussen 900en 1050.
Chirurgische kit
Er werd ook een mes gevonden met een dunne metalen plaat, in de vorm van een soort omgekeerde paddenstoel. Dit symbool wordt al meer dan duizend jaar in verband gebracht met chirurgische instrumenten, aldus museumdirecteur Carlos Elera. Het Colegio Médico del Perú is hier het meest recente voorbeeld van, met hun logo dat uit hetzelfde symbool bestaat. Daarnaast werden delen van schedels ontdekt van een volwassene en een jongere. Deze botten zijn door middel van trepanatie (schedelboring) verwijderd, wat er nog extra op wijst dat het gevonden individu een chirurg was.
Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine. Meer weten over dit prachtige magazine? JA GRAAG!
Sicáncultuur
De Sicáncultuur (ook wel Lambayeque genoemd) bestond tussen ca. 750 en ca. 1375 aan de noordkust van Peru. De beschaving kwam waarschijnlijk voort uit het voorheen dominante Wari-rijk. De Sícan hadden geen verenigd rijk, maar bestonden uit een netwerk van losse steden. Deze cultuur staat vooral bekend vanwege zijn kunst en architectuur, waaruit blijkt hoe welvarend het rijk was. Zo werd er veelvuldig gebruikgemaakt van goud in hun decoraties. De culturele bloei van de Sicáncultuur vond plaats in de middenperiode (900-1100), waar de huidige vondst ook uit afkomstig is. Rond 1375 werd het rijk veroverd door de Chimú, waarmee er definitief een einde kwam aan de onafhankelijkheid van de Sícan.
Ceremonieel mes uit de Sicáncultuur
Metropolitan Museum of Art, CC0, via Wikimedia Commons
De ontdekking
Bundel nr. 77 werd voor het eerst ontdekt tijdens opgravingen in 2010 en 2011, uitgevoerd door het Museo Nacional Sicán. Er werd toen gegraven in het mausoleum van de tempel Huaca Las Ventanas, in het Santuario Histórico Bosque de Pómac, een beschermd gebied in de regio Lambayeque. Tijdens deze eerste opgravingen ontstond de dreiging dat de nabijgelegen rivier (de Río La Leche) zou overstromen. De vondsten – inclusief de aarde en modder eromheen – werden daarom weggehaald en opgeslagen. Door een donatie van het National Geographic Fund kon het onderzoek naar de artefacten eindelijk worden hervat, waarna de resten van de chirurg werd ontdekt.
Bronnen: ANDINA, Heritage Daily, World History Encyclopedia
Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine. Meer weten over dit prachtige magazine? JA GRAAG!
