Een team van twintig wetenschappers zegt overtuigend bewijs te hebben dat een gemummificeerd hoofd dat in 1919 werd opgegraven toebehoort aan de Franse koning Hendrik IV. Omdat DNA-onderzoek niet mogelijk bleek, namen zij hun toevlucht tot verschillende onderzoeksmethodes, waaronder C14-datering. Hun bevindingen zijn gepubliceerd in de kersteditie van het British Medical Journal.

Hendrik lag, net als bijna alle andere Franse koningen, begraven in de kathedraal van Saint-Denis, ten noorden van Parijs. In 1793, tijdens de Franse Revolutie, werden de koningsgraven geschonden door revolutionairen. Hendriks stoffelijk overschot werd onthoofd en, samen met de resten van de andere Franse koningen, in een put gegooid. Het hoofd werd in 1919 opgegraven en belandde in particuliere collecties.

Sporen van een dodenmasker
Volgens de onderzoekers is het overschot goed bewaard gebleven, met behoud van weefsel en organen. De conclusie dat het inderdaad Hendriks betreft, baseren zij op C14-datering en vergelijking van de uiterlijke kenmerken met die op schilderijen en in beschrijvingen van tijdgenoten. Zo vonden zij sporen van een litteken bij de neus (op schilderijen vaak voorgesteld als een moedervlek) dat Hendrik overhield aan een mislukte moordaanslag gepleegd in 1594. Ook ontdekten zij organische resten die overeenkomen met het pleister van de dodenmaskers die van Hendrik vervaardigd zijn, de eerste vlak na zijn dood, een tweede in 1793 en een derde aan het begin van de twintigste eeuw.

"Parijs is wel een mis waard"
Hendrik IV haalde de geschiedenisboekjes met de - waarschijnlijk apocriefe - uitspraak "Parijs is wel een mis waard", die hij gedaan zou hebben voor hij, overtuigd protestant, zich tot het katholicisme bekeerde. Die bekering was de voorwaarde voor zijn troonsbestijging in 1589. Tijdens zijn bewind maakte Hendrik een einde aan de godsdienstoorlogen die meer dan dertig jaar hadden geduurd en meer dan een miljoen Fransen het leven hadden gekost. Ook bracht hij de staatsfinanciën op orde, onder meer door belastinghervormingen, maatregelen tegen corruptie en een behoudende buitenlandse politiek. Hendrik was een populaire vorst, maar zijn verleden als leider van de hugenoten werd hem door radicale katholieken niet vergeven. Hij overleefde taltijke aanslagen, tot hij op 14 mei 1610 stierf onder de handen van de monnik François Ravaillac, die de in een verkeersopstopping vastgeraakte koning de keel doorsneed.

Bronnen: British Medical Journal, Discovery News