De Notre-Dame
Unsplash
Eeuwenoude sarcofaag gevonden onder de Notre-Dame
Bij de restauratie van de Notre-Dame in Parijs is een bijzondere ontdekking gedaan. Tijdens de voorbereiding van de herstelwerkzaamheden voor de schade van de grote brand in 2019 troffen archeologen loden sarcofaag aan onder de kathedraal. De vondst is waarschijnlijk afkomstig uit de 14e eeuw, en kan wetenschappers meer inzicht geven in begrafenisrituelen uit de middeleeuwen.
De gevonden sarcofaag
De loden sarcofaag werd gevonden tussen de stenen pijpen van het verwarmingssysteem, onder de hoge torenspits. Volgens onderzoekers is de lijkkist nog volledig intact, hoewel het erop lijkt dat hij is vervormd door het gewicht van de stenen die er eeuwenlang op rustten. Toen de archeologen na de ontdekking met een kleine camera snel een blik in de sarcofaag wierpen, zagen ze al tekenen van stofresten, haar en een ‘kussen’ van bladeren. Dit kussen van bladeren kwam tijdens de middeleeuwen veel voor bij het begraven van een religieus leider. De onderzoekers vermoeden dan ook dat de kist werd gemaakt voor een hoogwaardigheidsbekleder rond het jaar 1300, ongeveer een eeuw na de voltooiing van de kathedraal. Dat de plantresten nog in zo’n goede toestand lijken te zijn, wijst erop dat het lichaam ook goed geconserveerd is. De sarcofaag zal wetenschappers helpen om ons begrip van begrafenispraktijken in de middeleeuwen te vergroten.
Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine. Meer weten over dit prachtige magazine? JA GRAAG!
De Notre-Dame
De Notre-Dame in Parijs werd gebouwd op de ruïnes van twee oudere kerken, die tussen de 4e en 7e eeuw uit de grond werden gestampt. Rond 1160 ontstond het idee om de twee kerken om te bouwen tot een enkele kathedraal, en in 1163 werd de eerste steen gelegd door paus Alexander III. Het gebouw werd voltooid aan het einde van de 12e eeuw, hoewel er in de eeuwen die volgden nog regelmatig elementen aan toe werden gevoegd. Tijdens de Franse Revolutie werden veel schatten gestolen of vernield, en klokken werden omgesmolten. Het was hierna in zo’n slechte staat, dat werd overwogen om het te slopen. De Fransman Victor Hugo schreef in 1831 als gevolg hiervan een boek, in de hoop dat men de kathedraal zou behouden: de Klokkenluider van de Notre-Dame. Door dit kwam de kathedraal opnieuw in de belangstelling te staan, ook internationaal. De kerk geldt dan ook als een van de belangrijkste bezienswaardigheden van de Franse hoofdstad.
Brand in 2019
Tijdens restauratiewerkzaamheden in 2019 brak er een enorme brand uit in de Notre-Dame. Hierbij werden een groot deel van het dak, de 19e-eeuwse torenspits en een deel van de ribgewelven verwoest. Inmiddels zijn de herstelwerkzaamheden van de kathedraal in volle gang. Begin 2022 werd hierbij de stabiliteit van de grond gecontroleerd, om te bepalen of het mogelijk was om steigers te installeren voor het herstel van de torenspits. Daarbij werd een ondergronds verwarmingssysteem uit de 19e eeuw ontdekt, en tussen deze verwarmingspijpen vonden archeologen uiteindelijk de sarcofaag.
Andere vondsten
Naast de sarcofaag en de tombes werd ook een put met overblijfselen van beschilderde stenen sculpturen ontdekt, afkomstig uit de 13e eeuw. Zo vonden de archeologen er bijvoorbeeld gebeeldhouwde handen, en de buste van een man met een baard. Deze beelden waren waarschijnlijk onderdeel van een constructie genaamd ‘koorhek’: een hek dat tussen het koor en het schip van een kerk is geplaatst.
Het koorhek van een kerk
User:Michiel1972, via Wikimedia Commons
Hoe nu verder?
De vondst van de sarcofaag zal wetenschappers naar verwachting meer inzicht verschaffen in de begrafenispraktijken in de middeleeuwen. Toch vindt het Franse ministerie van cultuur de ontdekking van de put met sculpturen van het grootste belang: deze zijn onderdeel van het koorhek en zullen dan ook nieuwe informatie opleveren over de kwaliteit van de geschilderde decoraties. Er werd namelijk al in de 19e eeuw een deel van dit koorhek in de Notre-Dame gevonden, dat door deze ontdekking beter geduid kan worden.
Het is de bedoeling dat de Notre-Dame in 2024 heropend kan worden. De archeologen hebben daarom nog maar tot 25 maart om hun werk te voltooien: daarna gaan de herstelwerkzaamheden weer van start.
Bronnen: Ministère de la culture, the Guardian
Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine. Meer weten over dit prachtige magazine? JA GRAAG!
