Archeologen op het eiland Guernsey staan voor een raadsel. Zij vonden recentelijk een middeleeuws graf met de overblijfselen van een bruinvis. De tandwalvis was zorgvuldig begraven, tot verbazing van de onderzoekers.

Monniken op Guernsey

Vlak bij de westkust van het Kanaaleiland Guernsey ligt een strook land genaamd Chapelle Dom Hué. In het verleden diende dit eiland vaak als retraiteplaats voor monniken. De opgraving concentreerde zich dan ook op overblijfselen in de vorm van een klooster of kapel. Toen de onderzoekers een graf ontdekten, gingen ze er vanuit dat er een mens begraven lag. Het bleek echter om een bruinvis te gaan. De botten stammen uit de dertiende of veertiende eeuw.

Waarom begraven?

Waarom de bruinvis een graf gekregen heeft, blijft onduidelijk. Het was makkelijker geweest het beest, of de overblijfselen, tien meter verderop in zee te werpen. Daarnaast lijkt de vis zeer zorgvuldig begraven, in tegenstelling tot de ezel die iets verderop gewoon in een kuil gegooid was. Dit kan duiden op een religieuze betekenis, hoewel dat eigenlijk alleen prehistorische precedenten heeft. Een andere mogelijkheid is dat het dier gepekeld begraven werd om te bewaren voor later.

Bruinvissen als voedsel

Bruinvissen waren in de middeleeuwen een belangrijk soort volksvoedsel. In het Nederlands werden de beesten ook wel meerzwijn of zeevarken genoemd, vanwege de gelijkenis met de knorrende viervoeters. De achternaam varke(ns)visser herinnert nog aan de vangst van bruinvissen in Nederland.

Bruinvis op Shetland

Een halve eeuw geleden (1958) vonden archeologen op de Shetland eilanden een kist met juwelen en andere waardevolle spullen. Hierbij was ook het kaakbeen van een bruinvis. De Picten hadden een bijzondere band met aangespoelde walvisachtigen. In de middeleeuwen kwam er een wet waarbij walvissen voorbehouden waren aan het (Engelse) koninklijk huis. Bruinvissen hebben dus lang een belangrijke rol gespeeld. Verder onderzoek schept wellicht meer licht op deze zaak.

Bronnen:

Guardian: bruinvis en Shetland vondst

Instituut voor de Nederlandse Taal: bruinvis

Afbeelding:

Friedrich Specht, Brehms Tierleben, Small Edition 1927, via Wikimedia Commons