Archeologen hebben de resultaten van hun onderzoek naar ‘Must Farm’, een archeologische site in Groot-Brittannië, gepubliceerd. Deze buitengewoon goed bewaard gebleven prehistorische nederzetting werd al in 2016 opgegraven. Onderzoekers kunnen nu meer vertellen over wanneer en hoelang het dorpje heeft bestaan.

Oorspronkelijke vondst

In 2016 werd de archeologische site Must Farm blootgelegd in een steengroeve in het Britse Cambridgeshire. De aanwezigheid van prehistorische sporen in de omgeving was toen al geruime tijd bekend. De nederzetting stamt uit de bronstijd en is de best bewaard gebleven vondst uit deze periode ooit gevonden in het Verenigde Koninkrijk. Dit is onder meer omdat de modder van de rivier die er stroomde de vondsten heeft bewaard. Al gauw werd er een vergelijking gemaakt met Pompeï, beiden waren immers een nederzetting die na plotselinge verwoesting goed bewaard waren gebleven, hier dankt het Britse dorpje ook haar bijnaam aan. Na een langdurig onderzoek kunnen archeologen nu meer vertellen over de prehistorische Must Farm.

Must Farm

De Must Farm was een kleine nederzetting gebouwd over een brede maar ondiepe rivier, gedateerd tot ongeveer de negende eeuw v.C. De gebouwen stonden op houten palen en zweefden zo boven het water. Op basis van de vondsten schatten de onderzoekers dat er minstens vijf gebouwen waren. Deze werden deels ingesloten door een palissade met aan de binnenkant een looppad. Archeologen hebben vastgesteld dat het dorpje uiteindelijk is afgebrand.

Er is een grote hoeveelheid aan items gevonden. Zo bestaat de verzameling onder meer uit 160 houten artefacten, 80 glazen kralen, 90 stukken metaal, en meer dan 180 items van vezel of textiel. Ook werd een complete bijl gevonden. De biologische overblijfselen zijn ook interessant. Sommige zijn zeldzaam, zoals de ontdekte verbrande schapen en geitenkeutels. Deze worden volgens onderzoekers nauwelijks aangetroffen in later prehistorisch Groot-Brittannië.

Brand

Dat de nederzetting aan zijn einde is gekomen door een brand was vanaf het begin al duidelijk. Archeologen hebben nu echter ook vastgesteld dat dit niet heel lang na de oprichting van Must Farm gebeurde. Ten eerste heeft onderzoek naar de palen gebruikt bij de bouw van het dorpje uitgewezen dat deze allemaal tegelijkertijd geveld zijn. De nederzetting is dus in één keer gebouwd, er zijn geen aanwijzingen voor latere verbouwingen en toevoegingen aan de gebouwen. Verder was het hout gebruikt voor de palen nog groen, iets wat aangeeft dat het gebruikte hout nog jong was. De nederzetting kan volgens de archeologen niet ouder dan 1 à 2 jaar zijn geweest. Ook zijn er nauwelijks sporen van houtborende insecten op de palen aangetroffen.

De laag silt (een soort sediment) in de rivier die tussen de laag overblijfselen van de bouw en de laag verbrande ingestorte resten is aangetroffen, suggereert ook dat de nederzetting maar kort heeft bestaan. Het feit dat er maar een dunne laag tussen de twee verschillende soorten resten is aangetroffen toont aan dat er niet veel tijd tussen de bouw en de brand heeft plaatsgevonden. Daarnaast komen ook de materiële vondsten volgens de archeologen overeen met een maar korte bewoning van Must Farm. Naar deze korte bewoning brandde het dorpje dus af, de oorzaak van deze brand blijft vooralsnog onbekend.

Het onderzoek is gepubliceerd in het tijdschrift Antiquity. 

Bronnen:

• Nu.nl: Archeologen vinden in steengroeve 'Brits Pompeï’
• Eurekalert.nl: The Short live of Must Farm
• M. Knight, R. Ballantyne, I. Robinson Zeki en D. Gibson, ‘The Must Farm pile-dwelling settlement’, Antiquity 93 369 (2019) 645-663.

Afbeelding:

• Opgraving van de Must Farm paal-woning nederzetting, zichtbaar is het grootste deel van de ingestorte nederzetting (naar het oosten gericht) in zijn rivier-silt matrix. Foto: D. Webb. Courtesy of Antiquity Publications Ltd 2019.