De archeologische werkgroep Haarlem schreef een mooi verslag van een van de vele werkzaamheden van hun afdeling.
Afgelopen september werd met veel enthousiasme een nieuwe lading scherven keramiek uit de slotgracht van kasteel Huis ter Kleef voor onderzoek uit het depot gehaald.

Puzzelen

De vele honderden kilo’s scherven uit de westgracht van het kasteel zijn inmiddels uitgepakt en zorgvuldig per keramieksoort op de uitwerktafels uitgestald. Ondertussen wordt er volop gepuzzeld en gaan de scherven beetje bij beetje hun boeiende verhaal prijsgeven. Al met al de hoogste tijd voor een tussenstand.

Keuken

De scherven van keramiek zijn in de periode 1990-1994 in de slotgracht direct naast de vermoedelijke keuken van het kasteel opgegraven. De verwachtingen van de AWH-leden waren zodoende hooggespannen. Er komt uit dit grachtdeel niet alleen zeer veel vondstmateriaal, maar het zou vooral om keukengerei kunnen gaan, waaronder kookpotten, bakpannen en zogenaamde vetvangers. Dit beeld werd tijdens het uitleggen van de vele scherven al bevestigd. De scherven van kookpotten en bakpannen bleken zeer talrijk, evenals scherven van kommen en schalen. Vrijwel allemaal van het kenmerkende roodbakkende aardewerk.

Puzzelen

De vele scherven zijn de afgelopen maanden zorgvuldig bekeken en aan elkaar gepast. Hierdoor groeiden uit de vele losse scherven spontaan allerlei vormen van kookpotten, bakpannen, kommen etc. Soms ging het snel, maar meestal kostte het wat tijd voor er wat aan elkaar paste. Opvallend is dat veel voorwerpen maar voor een deel compleet konden worden gepuzzeld. De overige scherven lijken vooralsnog te ontbreken. Mogelijk bevinden deze scherven zich in de diepere lagen van de Westgracht. Deze lagen konden vanwege de enorme hoeveelheid scherven niet tegelijk worden uitgelegd en worden komend jaar onderzocht. Daarnaast zijn wellicht niet alle scherven van een gebroken voorwerp op dezelfde plaats weggegooid. Zo is uit andere grachtdelen bekend dat er soms scherven uit verschillende delen van het kasteel aan elkaar passen. Interessant, want dit leert ons hoe men het afval soms weggooide.

Oud en nieuw

Tijdens het puzzelen bleek ook dat de Westgracht keramiek uit verschillende eeuwen bevat. Het kasteel is in 1573 door de Spanjaarden opgeblazen. De meeste keramiek dateert dan ook van vóór deze datum. Her en der zijn in de bovenste lagen ook scherven uit latere tijden gevonden, waaronder porselein uit de achttiende eeuw. Op zich niet zo gek, want de ruïne werd in latere tijden gebruikt als (bak)steengroeve. De oudste scherven uit de gracht dateren uit de dertiende eeuw. Het zijn niet veel scherven, maar ze tonen wel aan dat het kasteel in die tijd al bestond.

Tafelgerei en sanitair

Naast de vele scherven van typisch keukengerei zijn er ook de nodige scherven van voorwerpen met een andere functie gevonden. Dit betreft bijvoorbeeld schenkkannen van steengoed uit verschillende perioden en van verschillende productiecentra. Daarnaast zijn er ook diverse scherven van pispotten aangetroffen. Opmerkelijk, want er zijn in het kasteel ook drie privaten (toiletten) met bijbehorende latrinekokers aangetroffen. Dergelijke vondsten geven ons een beeld van het gebruik van de verschillende kasteelruimten.

De eerste potten zijn inmiddels bij elkaar gepuzzeld. De komende periode wordt dit voor de vele resterende scherven eveneens gepoogd. De herkenbare modellen worden aansluitend gelijmd, gedateerd, getekend en gefotografeerd voor de catalogus met voorwerpen. Uiteindelijk komt alles in een fraai dik rapport. Maar zover is het nu nog niet…

http://archeologischewerkgroephaarlem.nl/