Kam als eeuwenoud gebruiksvoorwerp

Vondsten uit het IJsselmeer

Al duizenden jaren verzorgen de mensen hun haren met een kam.
Er is er ooit een gevonden die waarschijnlijk uit de bronstijd komt
.
Kammen werden gemaakt van been, gewei en ivoor. Door het gebruik werd er kracht op de tanden van de kam gezet. Daarom werden veel kammen van gewei gemaakt (edelhert, eland, rendier). Het was sterk materiaal dat in ons land afkomstig was van het edelhertgewei. Hiervoor werden de afgeworpen geweien gezocht. Het schijnt dat voor de productie van kammen de afgeworpen geweien beter waren dan die van gejaagde dieren. In de loop van de eeuwen groeide het aantal mensen en zo ook de vraag naar gewei. Om aan deze vraag te voldoen werd er ook op herten gejaagd. Hierdoor werd de hertenpopulatie bedreigd. Vanaf de 13e eeuw moest er gekeken worden naar ander materiaal om kammen te maken.


Dekplaten en Tandplaten

Gewei is taaier en flexibeler dan been. Tanden van een benen kam breken dan ook eerder af. Omdat het gewei taaier is in de lengterichting moesten de tanden in die richting worden gemaakt. De kam werd daardoor erg smal. Daarom werden er meerdere smalle tandplaatjes naast elkaar tussen twee dekplaten gezet. De drie lagen werden aan elkaar bevestigd met koperen of ijzeren nagels. Nadat de platen aan elkaar waren vastgezet werden de tanden erin gezaagd. Dit zie je aan de zaagsporen in de dekplaten. Deze samengestelde kammen werden vermoedelijk door ambachtsmensen gemaakt vanaf de Romeinse tijd t/m de 13e eeuw. De dekplaten werden versierd met lijnen en of cirkels.

Els Ran

bronnen:

-www.rmo.nl

-Museum Eindhoven Ans van den Nieuwenburg

-Het benen tijdperk van Vlisteren

Meer lezen