De Egyptische collectie van het Rijksmuseum van Oudheden is onlangs aangevuld met een serie voorwerpen uit de voormalige collectie van H.C. Jelgersma (1897-1982), een psychiater die in zijn vrije tijd de egyptologie bestudeerde. Het opvallendste voorwerp daaruit is een klein beeld uit de tijd van Amenhotep III (1391-1353 v.Chr.), de vader van de beroemde farao Achnaton. Het is een dertien centimeter hoog kopje van een beeldje dat in een Egyptische tempel heeft gestaan.

Beeldje met gelaatstrekken Amenhotep III

Het beeldje heeft de kenmerkende gelaatstrekken van farao Amenhotep III, maar de pruik met verticale strengen wijst erop dat de kop niet de farao zelf voorstelt, maar een god met de gelaatstrekken van de vorst. Amenhotep III liet honderden van dit soort godenbeelden maken voor allerlei tempels in het land.

Opkomst en neergang zonnecultus

Het beeldje is gemaakt van rood kwartsiet, een steensoort die populair was in deze periode uit de Egyptische geschiedenis. Waarschijnlijk werd de kleur geassocieerd met de opkomende zon. Dat paste goed bij de cultus van de zon als almachtige god, die in deze tijd sterk in opkomst was en zijn hoogtepunt kende tijdens de regeerperiode van Achnaton. Op het voorhoofd zat oorspronkelijk een cobrakop, een symbool van macht dat zowel door goden als koningen werd gedragen. 

• De aanschaf van het beeldje is deels bekostigd uit de jaarlijkse bijdrage van de BankGiro Loterij