Een soortgelijk Assyrisch reliëf
Dosseman, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons
Zeldzaam Assyrisch reliëf ontdekt onder Turks huis
In het dorp Başbük in het zuiden van Turkije hebben archeologen een zeldzaam reliëf gevonden, in een ondergronds gangenstelsel van 30 meter lang. De tunnel en het reliëf werd gevonden onder een huis, en stammen beide waarschijnlijk uit de 9e of 8e eeuw v.Chr. De politie vond hier in 2018 een gat in een muur die de tunnel afsloot, waarschijnlijk gemaakt door plunderaars die de plek wilden leegroven. Er werd daarom zo snel mogelijk een opgraving georganiseerd, maar vanwege instabiliteit van de vindplaats werd het tunnelstelsel vroegtijdig afgesloten door het Turkse Ministerie van Cultuur en Toerisme.
De reliëfs
Het complex is afkomstig uit het eerste millennium v.Chr., een periode waarin het gebied rondom Başbük deel uitmaakte van het Nieuw-Assyrische Rijk (ca. 900-609 v.Chr.). In het tunnelstelsel troffen de archeologen dan ook een aantal Assyrische reliëfs aan, met name gericht op religie. Zo zijn er verbeeldingen te zien van diverse Assyrische goden, waaronder Hadad (god van de storm en regen), Sîn (god van de maan), en Atargatis (godin van de vruchtbaarheid, bescherming en welzijn). Vier andere goden op het reliëf konden nog niet worden geïdentificeerd. De panelen zijn bestudeerd door onderzoekers van de universiteiten van Harran en Ankara, die hun conclusies publiceerden in het tijdschrift Antiquity.
Daarnaast bevatten de reliëfs ook een aantal inscripties. De teksten zijn in het Aramees, een taal die in de regio werd gesproken voor de Assyrische overheersing. Volgens de wetenschappers wijst de combinatie van regionale en Assyrische teksten erop dat de lokale bevolking destijds delen van de Assyrische cultuur integreerde in hun plaatselijke gebruiken. Dit is een hele vernieuwende conclusie volgens Dr. Selim Ferruh Adalı, die meewerkte aan het onderzoek. De vondst zou namelijk aan kunnen tonen dat er al eerder een Assyrische aanwezigheid in de regio was dan voorheen werd gedacht. Het was namelijk wel al bekend dat de Aramese taal later werd opgenomen in het Assyrische Rijk als ambtelijke taal.
Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine. Meer weten over dit prachtige magazine? JA GRAAG!
Van wie?
De archeologen vonden ook een inscriptie die zou kunnen verwijzen naar de naam Mukīn-abūa. Dit was een Assyrische officier onder de heerschappij van Adad-nirari III (811–783 v.Chr.). Het zou volgens de onderzoekers kunnen dat hij de leiding had over de regio, en het complex gebruikte om de lokale bevolking voor zich te winnen en de Assyrische cultuur verder te verspreiden. Het complex is echter nooit voltooid, wat er volgens de onderzoekers op wijst dat de pogingen van Mukīn-abūa niet succesvol waren. Het zou kunnen dat er een opstand plaatsvond, waarna het complex werd verlaten. Bovendien is het de wetenschappers nog niet gelukt de rest van de inscriptie te vertalen, behalve de mogelijk ontcijferde naam van Mukīn-abūa.
Het Assyrische Rijk
Het Assyrische Rijk was een gemeenschap van stadsstaten die haar rijk wist uit te breiden door oorlog te voeren. Het ontwikkelde zich al in het tweede millennium v.Chr. tot een regionale macht in het noorden van Mesopotamië, maar groeide vooral tijdens het eerste millennium v.Chr. Zo wist Assyrië één van de eerste grote imperia van de wereld te worden. Terwijl andere rijken in het Midden-Oosten opkwamen en weer ondergingen, bleef dit rijk eeuwenlang voortbestaan. Dit hadden de Assyriërs voor een belangrijk deel te danken aan hun geavanceerde technologie, met name op het gebied van ijzerbewerking. Zo waren ze de eerste in het gebied op wapens van ijzer te maken, die veel sterker waren dan de bronzen wapens.
Het Assyrische Rijk
Ningyou, Public domain, via Wikimedia Commons
Rond 900 v.Chr. begon het Assyrische Rijk aan haar grootste uitbreiding. De koning Adad-Nirari II (911-891 v.Chr.) erfde een koninkrijk van zijn voorganger dat weinig grip had op het platteland en langzaam aan het afbrokkelen was. Aramese stamhoofden beheersten bovendien grote delen van het omringende land. Adad-Nirari II verdreef de Arameeërs, en wist daarmee de grenzen van zijn rijk verder uit te breiden.
Hoewel de Assyriërs hun machtspositie eeuwenlang wisten vast te houden, werd het rijk te groot om de controle te behouden. In de 7e eeuw v.Chr. viel het imperium uiteindelijk uiteen, waarna voorgangers van de Perzen en de Meden alsook de Babyloniërs de macht in het gebied langzaam overnamen. De Assyriërs verloren de Slag om Nineveh (612 v.Chr.) van de Meden en Babyloniërs, waarna hun leger in 609 v.Chr. definitief verslagen werd. Het Assyrische Rijk kwam hiermee ook ten einde, maar bleef bekend staan om de bijzondere militaire tactieken en technologieën, die later werden overgenomen door andere rijken.
Verder onderzoek
Omdat de archeologen de vindplaats in grote haast moesten onderzoeken, konden ze de plek niet volledig bestuderen. Ze hopen in de toekomst meer onderzoek te kunnen verrichten in het mysterieuze ondergrondse complex.
Bronnen: Heritage Daily, Antiquity, National Geographic.
Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine. Meer weten over dit prachtige magazine? JA GRAAG!
