Een bijzondere vondst in een kringloopwinkel in Ermelo. Daar werden in een doos drie bijzonder gevormde stenen gevonden, waarvan men in eerste instantie dacht dat het prehistorische vuitsbijlen waren. Inmiddels zijn daar echter twijfels over ontstaan.

Volgens directeur Patrick van Reeuwijk van Museum het Pakhuis zouden de bijlen afkomstig kunnen zijn uit een grafheuvel, maar dat is niet zeker dus worden de bijlen nog onderzocht door archeologen. "Wij werden gebeld door de kringloopwinkel met de vraag of we wilden kijken naar een doos met een bijzondere vondst.” (De Gelderlander) Op basis van de foto's werd in eerste instantie geconcludeerd dat het om vuistbijlen ging, van zo'n 5.000 jaar oud.

Archeologen zijn echter kritisch op deze conclusie."De term vuistbijl is fout", zegt archeoloog Karsten Wentink, specialist in prehistorisch Noordwest Europa bij de Universiteit Leiden. Na het bestuderen van de foto's concludeerde Wentink dat deze stenen geen vuistbijlen kunnen zijn. "Deze stenen bijlen zijn geen echte vuistbijlen, maar etnografische objecten. Mogelijk komen ze uit Azië, uit Nieuw-Guinea bijvoorbeeld," conculdeert Wentink.  "Als ze al uit Nederland zouden komen, dan zeker niet uit een grafheuvel. Vermoedelijk zijn ze gekocht als souvenir of heeft iemand ze gevonden en meegenomen." Van een eeuwenoude vondst is hier volgens hem dan ook waarschijnlijk geen sprake. 

Vuistbijlen

Vuistbijlen zijn stenen werktuigen die werden gebruikt door vroege mensachtigen zoals Homo habilis en Homo erectus en Homo Sapiens. Ze werden gemaakt door een scherpe rand uit een stuk steen te hakken en vervolgens dit stuk steen te bewerken tot een druppelachtige vorm. Vuistbijlen werden gebruikt voor een breed scala aan taken, zoals het snijden van vlees en het hakken van hout.

---

Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine. Meer weten over dit prachtige magazine? JA GRAAG!

---

De meeste vuistbijlen die vandaag de dag nog worden gevonden werden niet gebruikt om mee te werken, maar werden gehouden als statussymbool. Van Reeuwijk heeft daar een mooie vergelijking voor: "Tegenwoordig kopen wij bijvoorbeeld een dure auto om aan onze buren te laten zien hoeveel geld we verdienen. In die tijd had een bijl zo'n soort status.” (NOS)

Grafheuvels

Vuistbijlen worden meestal uit een grafheuvel opgegraven. Grafheuvels behoren tot de enkelgrafcultuur (3200-2100 v.Chr.), ook wel de standvoetbekercultuur genoemd, wat in Nederland en een deel van Duitsland voorkwam.

Belangrijke mensen uit deze cultuur werden in hurkhouding in een graf onder een grafheuvel begraven. De overledenen werden op hun rechterzijde gelegd met opgetrokken knieën en hun gezicht naar het westen. In de grafheuvel kregen de mensen met status in hun nederzettingen grafgiften mee die steeds uit dezelfde voorwerpen bestonden zoals een vuistbijl een hamerbijl, standvoetbekers, een dolk van vuursteen en vaak nog mesjes en pijlpunten van vuursteen. De standvoetbekers die vaak in de grafheuvels werden aangetroffen waren leeg. Onderzoekers denken dat er destijds een soort drank in heeft gezeten die de dode mee kreeg in het graf.

Historie van Ermelo

Het is niet de eerste keer dat er archeologische vondsten bij Ermelo zijn gedaan. "Er wordt al vanaf de IJstijd (115.000-10.000 jaar geleden) in en rondom Ermelo geleefd. De mensen die er woonden hebben daar hun sporen achtergelaten", zegt Van Reeuwijk. Midden op de Ermelose Heide liggen bijvoorbeeld twee Romeinse marskampen (een tijdelijke standplaats voor Romeinse legereenheden die onderweg waren) die zijn aangelegd rond 180 na Christus.

Hoe de bijlen in de doos in de kringloopwinkel terecht zijn gekomen en waar ze zijn opgegraven is niet bekend. Archeologen moeten de vondsten nog verder onderzoeken, maar als blijkt dat ze daadwerkelijk uit de steentijd afkomstig zijn, krijgen ze een plekje in Museum het Pakhuis.

---

Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine. Meer weten over dit prachtige magazine? JA GRAAG!

---