Een weg nabij Grevena
Alexandros Georgiou, CC BY 3.0 <https://creativecommons.org/licenses/by/3.0>, via Wikimedia Commons.
2.600 jaar oude nederzetting ontdekt in Noord-Griekenland
Archeologen hebben opgravingen gedaan in een relatief onbekend gebied in Grevena, een stad in het noorden van Griekenland. Ze ontdekten begraafplaatsen met een grote hoeveelheid aan artefacten, die stammen uit de periode tussen de zesde eeuw v.Chr. en de zevende eeuw n.Chr. en waarschijnlijk onderdeel waren van een relatief onbekende nederzetting. Volgens de archeologen ligt de nederzetting aan een belangrijke hoofdweg en is daarom van bijzondere archeologische waarde.
De nederzetting werd gevonden door archeologen verbonden aan het ‘Archaeological Project of Grevena’-programma (APG). Het onderzoeksproject begon vorig jaar, en werkte samen met het Ephoraat van Oudheden van Grevena en het Institut Català d’Arqueologica Clàssica uit het Spaanse Tarragona. De huidige vondst was het eerste resultaat van dit onderzoeksproject, dat in totaal vijf jaar zal duren.
Twee begraafplaatsen
De archeologen vonden onder andere delen van twee begraafplaatsen uit de Hellenistische (323 v.Chr.-146 v.Chr.) en Laat-Romeinse (146 v.Chr.-395 n.Chr.) periode. In de eerstgenoemde groeven de onderzoekers kuilgraven op, die bedekt waren met ruwe stenen. Hier troffen ze ook grafgiften aan, waaronder drinkbekers, amforen en oenochoë (een oud-Griekse schenkkan voor wijn). Daarnaast ontdekten ze metalen objecten, zoals gouden oorbellen en een ijzeren dolk. Ook werd een bronzen munt ontdekt, afkomstig uit 148 v.Chr. of later.
Op de tweede begraafplaats werden ook kuilgraven bedekt met stenen ontdekt, maar daarnaast werd hier ook een steenkist gevonden. Dit is bijzonder, want steenkisten worden normaal gesproken vooral in Noord- en Noordwest-Europa aangetroffen. Deze kisten maakten deel uit van een begrafenisritueel uit de prehistorie en de bronstijd, waarbij een lichaam werd begraven in een rechthoekige kist gemaakt van steenplaten die rechtop werden geplaatst. Het is onbekend hoe deze Noord-Europese grafrituelen hun weg naar Griekenland hebben gevonden. De tombes van de tweede begraafplaats bevatten naast de graven ook bronzen armbanden, ringen, een oorbel en een glazen kraal.
Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine. Meer weten over dit prachtige magazine? JA GRAAG!
Macedonië in de oudheid
Deze vondsten werden gedaan in de gemeente Grevena, onderdeel van de Griekse regio West-Macedonië. Dit gebied maakte 2.300 jaar geleden deel uit van het oud-Griekse Koninkrijk Macedonië. Tegenwoordig staat dit rijk vooral bekend als de machtsbasis van Alexander de Grote (356 v.Chr.-323 v.Chr.), en van waaruit hij zijn rijk uitbreidde tot een van de grootste imperia uit de oudheid.
Het Macedonische Koninkrijk voordat Alexander de Grote de macht overnam
Map_Macedonia_336_BC-es.svg: Marsyas (French original); Kordas (Spanish translation)derivative work: MinisterForBadTimes, CC BY-SA 2.5 <https://creativecommons.org/licenses/by-sa/2.5>, via Wikimedia Commons
Na Alexanders dood viel het rijk echter uiteen, en Macedonië bleef gebroken achter. Weinig dynastieën hielden het tijdens deze Hellenistische periode vol, en stadsstaten voerden constant strijd met elkaar om de heerschappij over kortdurende rijken. Het duurde uiteindelijk tot 227 v.Chr. voordat de Antigoniden een enigszins stabiele dynastie wisten te stichten. Hun bewind was echter geen lang leven beschoren, aangezien het Romeinse Rijk zich in deze periode oostwaarts begon uit te breiden. In 168 v.Chr. brachten de Romeinen de Antigoniden ten val en deelden ze Macedonië op in vier vazalstaatjes. Twintig jaar later werd het gebied uiteindelijk in zijn geheel geannexeerd door het Romeinse Rijk. Macedonië werd nu vooral gezien als een grensstaat die verdedigd moest worden, waardoor het gebied vooral als militaire bufferzone fungeerde. Het feit dat er nu bijzondere vondsten uit deze periode zijn gedaan, wijst erop dat Macedonië destijds niet alleen maar te maken had met verval.
Een tweede kerk
De gemeente Grevena bleek bovendien niet alleen deze relatief onbekende beschaving waarvan de begraafplaatsen werden gevonden te huizen. Een ander onderzoeksproject van het Ephoraat van Oudheden van Grevena had als doel om de Megali Panaghia (Hemelvaart van de Maagd) kerk van het dorpje Samarina – dat ook in de gemeente Grevena ligt – te restaureren en te beschermen tegen aardbevingen. In de kerk bleken resten van een nog oudere kerk te liggen. Archeologen troffen er restanten aan van een geplaveide vloer, en muren met fresco’s. Deze vondst zou erop wijzen dat de huidige kerk op dezelfde plek als een gebedshuis uit een eerdere ‘architectonische fase’ is gebouwd. De vroegere kerk zou afkomstig zijn uit de zeventiende of achttiende eeuw. Naast de resten van een bouwwerk, werden er ook keramieken scherven in de kerk gevonden, en fragmenten van muurdecoratie.
De Megali Panaghia kerk in Samarina, met de karakteristieke pijnboom die op het dak groeit
Kostas Limitsios, Flickr, CC by 2.0
Het onderzoeksproject gaat de komende jaren nog door, en er worden nog meer archeologische sites in Grevena onderzocht. De archeologen hopen te ontdekken wat de rol en het belang van dit voorheen relatief onderbelichte gebied bij Grevena was.
Bronnen: Archaeology News Network, Kathimerini, Britannica, Brittanica
Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine. Meer weten over dit prachtige magazine? JA GRAAG!
