In deze nieuwe blog staat elke maand een episode uit de geschiedenis, de archeologie of de toekomst van het Kops Plateau centraal. Het Kops Plateau (of: Kopse Hof) is een wijds en groen grondgebied van zo’n 11 hectare, gelegen aan de oostelijke rand van de Gelderse stad Nijmegen. Het bestuur van de Marggraff Stichting, erven van de familie Marggraff die al meer dan een eeuw eigenaar van het terrein is, vindt dat de rijke geschiedenis van dit bijzondere gebied meer aandacht en respect verdient en heeft daarom in 2014 de Stichting Kops Plateau in het leven geroepen. Via deze blog zullen de diverse medewerkers van de stichting maandelijks communiceren over de geschiedenis, de archeologische opgravingen uit het verleden en de toekomstplannen met betrekking tot het Kops Plateau en haar bewogen verleden.

Romeinse commandopost & de Duitse FLAK-stelling

Het Kops Plateau heeft een bijzonder diverse en rijke geschiedenis. Sinds het laat-neolithicum heeft de mens veelvuldig gebruik gemaakt van deze tijdens het Saalien (ongeveer 200.000 jaar geleden) gecreëerde stuwwal. Het terrein is door de eeuwen heen voor allerlei doeleinden gebruikt en was in sommige tijden zelfs van bovenregionaal belang. Het meest tot de verbeelding sprekende voorbeeld hiervan is de Romeinse commandopost (of: Praetorium) die ooit aan de rand van het plateau stond (10 v. Chr. tot 70 n. Chr.).
Uit archeologisch onderzoek is gebleken dat het waarschijnlijk is dat vanuit deze post de Romeinse invasie in Germanië gepland is. Een recenter voorbeeld uit de bewogen geschiedenis van het Kops Plateau vormt het Duitse luchtafweergeschut (FLAK-stelling) dat op het Kops Plateau stond.
Daarnaast zijn er op het terrein sporen teruggevonden van prehistorische bewoning. Hoe dan ook: het Kops Plateau zit vol verhalen en is diep verweven met de geschiedenis van Nijmegen en omstreken.

Eerdere archeologische zoektochten

Niet alleen de geschiedenis van het Plateau leidt ons terug naar het verleden: ook de interesse in die historie kent inmiddels haar eigen geschiedenis. Het toenmalig hoofd van het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden, J.H. Holwerda, was al vroeg in de 20e eeuw geïnteresseerd in de geschiedenis van het Kops Plateau en was een van de eersten die een schop in de grond zette om daadwerkelijk te gaan zoeken naar sporen van de gebeurtenissen die zich op het terrein hebben afgespeeld. Momenteel werkt een masterstudent voor de stichting aan een onderzoek naar de (receptie van) de Romeinse geschiedenis en de archeologische zoektochten die daar (veel later in de geschiedenis) op volgden. Hierover zal in de toekomst het nodige te lezen zijn via deze blog.

Verleden, heden én toekomst centraal

De afgelopen decennia is het Kops Plateau onder meer gebruikt als opslag voor bouwmaterialen en is het voor een deel overgroeid geraakt met bramen, brandnetels en bospest. Vanwege de natuurlijke schoonheid die het terrein vandaag de dag kent, trekt het elke dag wandelaars en hondenbezitters uit de buurt die dankbaar gebruik maken van het opengestelde grondstuk. Anno 2015 is er op het Kops Plateau echter zo goed als niets terug te zien van het veelzijdige verleden van het terrein. De stichting Kops Plateau wil nu het verleden van het terrein tot leven brengen en werkt aan plannen voor onder meer de reconstructie van een IJzertijdboerderij en het Romeins Praetorium. Hierbij staat niet alleen het verleden, maar ook het heden (en de toekomst!) centraal: met het proces van de ontwikkeling en de bouw van deze reconstructies wil de stichting tevens beantwoorden aan hedendaagse vraagstukken. Denk hierbij aan het in stand houden van oude ambachten en gebruiken, door jong en oud samen te laten werken aan het verleden en de toekomst van het Kops Plateau.

De komende maanden zullen diverse medewerkers van de Stichting Kops Plateau de bezoekers van Archeologie Online op de hoogte houden van de ontwikkelingen en meenemen naar diverse archeologische opgravingen uit het verleden, naar de IJzertijd en naar de Romeinse vesting die ooit het grondstuk sierde.