Bonifatius en de Brexit

Museum Dorestad

Het zal weinigen ontgaan zijn dat de Britten in een referendum voor een vertrek uit de Europese Unie hebben gekozen. Als de Angelsaksische monnik Bonifatius het nog zou hebben meegemaakt, had hij ongetwijfeld tegen een Brexit gestemd.

Kerkelijke kringen en Koninklijke hoven

Bonifatius beschouwde de wereld vanuit een kerkelijk perspectief als een door God geschapen wereld die één geheel vormde. De christelijke wereld, wel te verstaan. Met het kerstenen van heidense gebieden werd dat universum uitgebreid, met kerkelijke hervormingen gemodelleerd naar het ideale bijbelse beeld dat hem voor ogen stond. Bonifatius was realistisch genoeg om te begrijpen dat hij dat alleen in samenwerking met de leiders van zijn tijd kon verwezenlijken. Daarom bewoog hij zich op het hoogste niveau in kerkelijke kringen en ook aan koninklijke hoven. Daarbij smeedde hij als een ware diplomaat een hechte band tussen de Frankische machthebbers en de curie in Rome.

Kloosters en bisdommen

In het Frankische Rijk stond hij in het middelpunt van de politieke macht. Bonifatius stichtte er nieuwe kloosters en bisdommen, zorgde in nauwe samenwerking met de Frankische heersers voor nieuwe kerkelijke wetgeving en pakte de Frankische rijkskerk aan door allerlei hervormingen door te voeren.

Idealen

‘Wij zijn geen stomme honden en zullen niet zwijgen’, schreef Bonifatius in een brief. Het zijn nogal grimmige woorden van een bevlogen geestelijke die tot het bittere einde voor zijn idealen bleef strijden. Uiteindelijk waren zijn opponenten hem toch de baas en wisten hem op een zijspoor te rangeren. Hij verliet het centrum van de macht en keerde terug naar het Friese missiegebied waar hij zijn continentale carrière begonnen was. Daar kwam hij, zoals velen van ons op school geleerd hebben, in 754 aan zijn einde.

Voor Bonifatius geen Brexit. Sterker nog, hij zou zich hebben ingezet voor verregaande Europese integratie en daar moest wat hem betreft zijn vaderland zeker deel van hebben uitgemaakt. De man voor wie er net als voor de eerste christenen in feite geen grenzen bestonden, kwam in 716, precies dertien eeuwen geleden, naar Dorestad om zijn werkzaamheden op het vasteland te beginnen. De expositie Bonifatius in Dorestad, tot 7 december te zien in Museum Dorestad; te lezen in het nieuwe boek Bonifatius in Dorestad. De evangeliebrenger van de Lage Landen – 716.
Meer lezen