Uit de resultaten van een recent afgerond onderzoek van wetenschappers van het University College in Londen is gebleken dat de Stonehenge, in tegenstelling tot wat jarenlang verondersteld werd, geen astronomische kalender of observatorium geweest is. Het tien jaar durende onderzoek bracht verder aan het licht dat de plaats van het bouwwerk van oorsprong een begraafplaats was voor leden van hooggeplaatste families en dat het bouwproces zelf erg belangrijk was.

“De eerste Stonehenge begon als een enorme begraafplaats,” zegt Mike Parker Pearson, een van de betrokken onderzoekers. De eerste versie van de Stonehenge was een grote en ronde omsloten ruimte, die gebouwd werd zo’n 500 jaar voor de huidige versie van het bouwwerk er stond. Parker Pearson komt met zijn collega’s tot deze conclusie na het onderzoeken van 63 skeletten die rondom de Stonehenge begraven zijn. Hij denkt dat rond 3.000 voor Christus deze lichamen begraven werden en dat deze plaats met grote stenen gemarkeerd werd.

Richels in het landschap

Tevens geeft het recente onderzoek inzicht in de keuze voor de plaats van de Stonehenge. In het landschap zijn een aantal richels ontstaan door smeltwater in de IJstijd. Deze richels wijzen toevallig exact de plaatsen aan waar de zon tijdens de winterwende ondergaat en tijdens de zomerwende opkomt. Dit werd vermoedelijk opgevat als een teken en vormde een aanleiding om op die plaats de lichamen van hooggeplaatste overledenen te begraven. Ook werden er skeletten van kinderen gevonden, wat erop wijst dat ook de familieleden van de overledenen op deze plaats begraven werden. Dit is een aanwijzing dat samenzijn destijds belangrijk gevonden werd. Tevens kan dit verklaren waarom deze eerste Stonehenge verlaten werd toen de Klokbekercultuur zijn intrede deed. Deze cultuur was meer gericht op het individu en de gemeenschappelijke cultuur die zo belangrijk was voor het bouwsel kwam dus ten einde, en daarmee ook het gebruik van de plaats als gemeenschappelijke begraafplaats.

Bouwproces

De tweede Stonehenge werd 200 jaar eerder gebouwd dan altijd gedacht werd, namelijk rond 2500 voor Christus. De laatste onderzoeken tonen aan dat het gebruik of de betekenis van het monument niet zozeer voorop stond, maar juist het bouwproces zelf een grote rol speelde voor de toenmalige inwoners van Groot-Brittannië. Volgens de onderzoekers verzamelden destijds ongeveer 4000 mensen zich rond de bouwplaats. Bedenk daarbij dat de totale Britse populatie slechts uit tienduizenden mensen bestond. Uit alle hoeken van Groot-Brittannië kwamen de mensen samen bij de Stonehenge, blijkt uit een analyse van de resten van vee die rond het bouwwerk gevonden zijn. De gebeurtenissen rond het monument zijn vergelijkbaar met een mengvorm van een hedendaags festival en het aanleggen van een snelweg. Werkzaamheden werden gecombineerd met festiviteiten.

De nieuwe resultaten herschrijven de geschiedenis van de Stonehenge. Volgens onderzoeker Parker Pearson was de Stonehenge ‘dat wat ooit de mensen van Groot-Brittannië samenbracht, wat mensen van heinde en verre aantrok.’

Bronnen: Scientas en BBC