Archeologen hebben een grote hoeveelheid vondsten uit de late IJzertijd tot de Vikingtijd gedaan in het dorpje Bornais op het Schotse eiland South Uist. De gevonden voorwerpen duiden op sporen van Noorse bewoning en bieden inzicht in het alledaagse leven van toen.

De sporen in Bornais duiden op de aanwezigheid van een grote boerderij en een Noorse nederzetting. De archeologen ontdekten talloze voorwerpen, vele ervan exotisch. Ze vonden onder meer groen marmer uit Griekenland, ivoor uit Groenland en bronzen pinnen uit Ierland. Een andere opmerkelijke vondst was een stuk bot met een inscriptie in ogham, een vroeg Middeleeuws alfabet dat zijn origine in Ierland kent.

De opgravingen werden uitgevoerd in het kader van een project van de universiteiten van Cardiff en Sheffield om de geschiedenis van South Uist in kaart te brengen. Een heuvelcomplex nabij Bornais werd tussen 1994 en 2004 uitgegraven. De ruime hoeveelheid vondsten werden in die periode gedaan.

Belangrijke vondst

Volgens professor Niall Sharples, hoofd van archeologie aan de universiteit van Cardiff, zijn in Bornais de meeste sporen van bewoning gevonden van de 5e en 6e eeuw tot de 13e en 14e eeuw in heel Schotland. De grootte van het gebied van de nederzetting suggereert volgens Sharples bovendien dat er mensen van aanzien hebben gewoond.

Ook opvallend zijn de goed bewaard gebleven overblijfselen van een zogeheten wheelhouse, een rond stenen gebouw uit de IJzertijd. “Dit is interessant omdat het huis afgebrand is en er een nieuw huis overheen is gebouwd,” aldus Sharples. “Daardoor zijn het houten dak en de voorwerpen op de vloer eronder bewaard gebleven.”

Hoog aanzien

In de ruïnes van het wheelhouse vonden de archeologen onder andere een versierd sprongbeen van een dier en een beenderen dobbelsteen. “Deze botten werden vermoedelijk gebruikt in spelletjes. De dobbelsteen heeft nummers als markeringen: één, vier, zes en drie. Het is ook mogelijk dat de botten gebruikt in een poging de toekomst te voorspellen.”

Er werden ook botten van vee rond de haard van het herbouwde huis gevonden. Dit suggereert dat de inwoners van de nederzetting er ooit een feest hebben gehouden. “Er moeten zeven tot twaalf veedieren zijn gebruikt,” zo concludeert Sharples op basis van het aantal gevonden botten. “Degene die in het huis woonde kon zich dat dus veroorloven.”

Deze vondsten stammen elk uit de 5e en 6e eeuw na Christus. Sporen dat Vikingen nabij Bornais hebben geleefd zijn ook aanwezig, in de vorm van een fragment van groen marmer. Dit marmer werd ook gebruikt als bouwmateriaal in Rome. “Bornais is de grootste Vikingnederzetting in heel Schotland,” aldus Sharples. “Het is zeer waarschijnlijk dat hier een belangrijk iemand heeft gewoond.”

Bron: BBC News