Veel wetenschappers gaan er vanuit dat de moderne mens zo'n 200.000 jaar geleden geboren werd in Afrika en van daaruit de rest van de wereld bevolkte zonder zich te vermengen met andere, oudere mensachtigen zoals de Neanderthaler (deze theorie is bekend als de Enkele-oorspronghypothese). Maar een recente vondst in Siberië levert nieuw bewijs dat de geschiedenis van de mensheid iets complexer in elkaar zit.

Amerikaanse en Duitse wetenschappers vonden in 2008 in de Siberische Denisovagrot een dertig- tot vijftigduizend jaar oud vingerbot en een verstandskies, beiden afkomstig van een verre Aziatische verwant van de Neanderthaler. Genetisch onderzoek door het Max Planck Instituut wijst uit dat een deel van het DNA van de inwoners van Melanesië (de eilandengroep ten noordoosten van Australië waartoe onder meer Nieuw-Guinea en de Fiji-eilanden behoren) afkomstig is van deze Denisovanen. Het lijkt erop dat de voorouders van de Melanesiërs, nadat ze zich hadden afgesplitst van andere groepen en naar het oosten trokken, zich vermengden met de Denisovanen. Maar wanneer en in welke mate dat precies gebeurde, is vooralsnog onbekend.

Een half miljoen jaar geleden
De resten die in de Denisovagrot werden gevonden, behoorden toe aan een vrouw. Wetenschappers denken dat haar voorouders, die zij deelde met de Neanderthalers, een half miljoen jaar geleden Afrika verlieten. De Neanderthalers trokken naar het westen en bevolkten Europa en het Nabije Oosten, de Denisovanen trokken oostwaarts, naar Azië. 

Ook Neanderthaler vermengde zich met Homo sapiens
Het genetisch onderzoek wordt uitgevoerd onder leiding van doctor Svente Paabo, verbonden aan het Instituut voor Evolutionaire Antropologie van het Max Planck Instituut in Berlijn. Eerder onderzoek van doctor Paabo en zijn collega's wees uit dat de Neanderthaler en de Homo sapiens afstammen van een gemeenschappelijke voorouder, die 600.000 jaar geleden leefde. Ook plaatste hij kanttekeningen bij de Enkele-oorsprongshypothese door aan te tonen dat 2,5 procent van het DNA van de Neanderthaler meer overeenkomsten vertoont met het DNA van huidige Europeanen en Aziaten dan dat van Afrikanen. Daaruit concludeerde hij dat de Neanderthaler zich heeft vermengd met de Homo sapiens vlak nadat die laatste Afrika verliet, zo'n 50.000 jaar geleden.

Bronnen: Nature, New York Times