Ötzi

-

-

Twintig jaar Ötzi: alles over de ijsmummie

Josee Wouters

In 1991 werd ijsmummie Ötzi werd gevonden in de Ötztaler Alpen op de grens van Oostenrijk en Italië. De mummie is vooral beroemd geworden omdat hij maar liefst 5300 jaar geleden leefde. Er is in de afgelopen twintig jaar dan ook veel onderzoek gedaan naar ijsmummie Ötzi.


Op 19 september 1991 ontdekte het Duitse echtpaar Simon een lichaam aan de rand van een gletsjer op 3.210 meter hoogte in de Ötztaler Alpen. Het bleek niet te gaan om een recent slachtoffer, zoals in eerste instantie werd gedacht, maar om een mummie uit de Kopertijd. Toen dit duidelijk was, wekte Ötzi, zoals hij gedoopt was, de interesse van vele onderzoekers. Zijn vindplaats is meerdere malen onderzocht waarbij belangrijke vondsten zijn gedaan.

Maar Ötzi was niet alleen onderwerp van vele onderzoeken, er zijn ook verschillende conflicten geweest. Zo vond er eerst een discussie plaats over de vindplaats. In eerste instantie was Ötzi naar het Oostenrijkse Innsbruck gebracht, maar een maand later bleek dat de vindplaats van de ijsmummie net een meter over de Italiaanse grens lag. Sinds 1998 is Ötzi dan ook te zien in het Zuid-Tiroler Archeologiemuseum in het Italiaanse Bozen.
 


Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine. Meer weten over dit prachtige magazine? Ja graag!


Na dit conflict volgden meerdere rechtszaken, aangespannen door Helmut en Erika Simon. Zij wilden in 2003 erkend worden als de wettige vinders. Ook eiste het echtpaar Simon een vindersloon. In 2010 werd na vele rechtszaken besloten dat mevrouw Simon 175.000 euro zou krijgen. Haar man overleed in 2004.

Wie was Ötzi?
Doordat Ötzi in het ijs zo goed bewaard gebleven was, hebben onderzoekers veel kunnen ontdekken over hem. Hij zou ongeveer 45 jaar geweest, wat vrij oud was voor die tijd. Hij had een tenger postuur en woog zo’n vijftig kilo. Hij had donkerbruin tot zwart haar dat zo’n acht centimeter lang was, en een baard. Ötzi zou gewoond hebben in de omgeving van het huidige dorpje Feldthurns, maar later verhuisd zijn naar een plek zo’n vijftig kilometer noordelijker.

Uit de gevonden spullen bij de ijsmummie, kon opgemaakt worden dat het waarschijnlijk ging om een man die in die tijd een zekere status had. Ook zijn hoge leeftijd ondersteunt deze theorie. In Ötzi’s organen zijn verschillende stoffen aangetroffen. Daaruit heeft men kunnen afleiden dat hij zo’n acht uur voor zijn dood edelhertenvlees at met eenkoorn, een tarwesoort.

Hoe is Ötzi gestorven?
De grootste vraag rondom de ijsmummie is natuurlijk hoe hij aan zijn eind gekomen is. Dit is het onderwerp geweest van meerdere onderzoeken van verschillende wetenschappers, en heeft geresulteerd in meerdere theorieën over Ötzi's einde. Zo zou hij een jager of herder zijn geweest die door een sneeuwstorm overvallen werd. Of zou hij door een klap op het hoofd een fatale hersenbloeding hebben gekregen? De theorie die door de meeste onderzoekers wordt ondersteund is dat Ötzi het slachtoffer geworden is van een gewapend conflict.

De ijsmummie zou zijn gestorven aan de gevolgen van een wond in zijn schouder. Daarin werd namelijk een pijlpunt aangetroffen. Tevens had hij een wond aan zijn rechterhand en aan zijn hoofd. Op zijn kleding werden bloedsporen van vier verschillende mensen gevonden wat erop duidt dat hij door meerdere aanvallers belaagd is. Hij had echter al zijn bezitten nog, waaronder zijn kostbare koperen bijl. Hierom wordt aangenomen dat Ötzi aangevallen werd en gewond gevlucht is. Later is hij alsnog overleden aan zijn verwondingen.

 


Archeologie Online is van de makers van Archeologie Magazine. Meer weten over dit prachtige magazine? Ja graag!


Meer lezen